بررسی تحولات نیروی فعال کشور تا سال 1395 و پیش‌بینی آن تا افق زمانی 1420

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جمعیت شناسی، گروه علوم اجتماعی دانشگاه یزد، یزد، ایران.

2 دانشجوی دکتری جمعیت شناسی دانشگاه یزد

چکیده

تغییرات حجم و ساختار سنی جمعیت تعیین‌کننده اصلی عرضه نیروی کار در یک جامعه است. افزایش و یا کاهش در اندازه‌ی نیروی کار می‌تواند به‌طور قابل ملاحظه‌ای بر رشد اقتصادی کشور تأثیرگذار باشد. رسیدن کوهورت متولدین ازدیاد جمعیت به سن کار و فعالیت و افزایش جمعیت فعال، فرصت ایده‌آلی را برای رشد و توسعه‌ی اقتصادی فراهم می‌آورد منوط براینکه با برنامه-ریزی و سیاست‌گذاری‌های صحیح، از پیامدهای پنجره‌ی جمعیتی استفاده شود. در گزارش حاضر با استفاده از نتایج پیماش نیروی کار در دوره‌ی زمانی 1384 تا 1395، همچنین دادههای سرشماری نفوس و مسکن سال 1395 به تحلیل روند وضع فعالیت در جمعیت کشور پرداخته شده است. سپس از طریق سناریوهای مختلف به پیش‌بینی جمعیت، نرخ مشارکت و نرخ اشتغال پرداخته شده و از این طریق عرضه نیروی فعال در آینده برآورد شده است. روند کلی نرخ مشارکت برای کشور در دوره زمانی 1385 تا 1390 به صورت کاهشی و پس از سال 1390 به صورت تدریجی افزایشی است. در سال 1395 نرخ مشارکت برای کل کشور 39 درصد بدست آمده است. با ورود فارغ‌التحصیلان نسل ازدیاد جمیعتی دهه 60 و همچنین احتمال افزایش نرخ مشارکت زنان، به احتمال قوی آینده همراه با افزایش نرخ مشارکت خواهد بود. در این شرایط تنها راه روبه‌جلو جهت بهبود وضعیت اقتصاد کشور، افزایش اشتغال است. اگر دولت نتواند در سیاست‌گذاری‌ها نرخ بیکاری را کاهش دهد، با فرض ثبات نرخ بیکاری در حال حاضر، تعداد بیکاران در آینده به 5 میلیون نفر افزایش خواهد یافت. و البته این فرض با وجود ایجاد اشتغال سالانه در حدود 500 تا 600 هزار نفری بدست خواهد آمد. تلاش دولت برای کاهش نرخ بیکاری و افزایش نرخ اشتغال در کشور، می‌بایست ایجاد حداقل بیش از 700 هزار شغل به‌صورت سالانه، باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Review of the changes in active Iran labor force until 2016 and its prediction up to the horizon of 1420

نویسندگان [English]

  • Mohammad Torkashvand Moradabadi 1
  • Farideh Shams Ghahfarokhi 2
  • Leila Zandi, 2
1 Assistant Professor of Demography, Department of Social Sciences, Yazd University, Yazd, Iran.
2 PhD candidate, Yazd University
چکیده [English]

Changing in the size and age structure of the population is the main determinant of the supply of labor force in a community. An increase or decrease in the size of the workforce can significantly affect the country's economic growth. In the present report, the results of the workforce survey, during the period from 2006 to 2016, also the census data on population and housing in 2016 have been used to analyze the status of activity in the population of the country. Then, through different scenarios, population, participation rates and employment rates projection are estimated, and thus supply of active labor in the future is estimated. The overall trend of participation rate for the country during the period from 2006 to 2011 was decreasing and after 2011, it is gradually increasing. In 2016, the participation rate for the whole country was 39%.  With the arrival of the graduated of the 60th baby boom, as well as the likelihood of an increase in women's participation rate, it is likely that the participation rate increase in future. In this situation, the only way forward improving the country's economy is rising employment rate. If the government fails to reduce unemployment in policy-making, assuming a stable unemployment rate, the number of unemployed in the future will increase to 5 million. Of courses, this assumption will be achieved with an annual employment of about 500 to 600 thousand people. The government's attempt to reduce unemployment and raise employment rates in the country should be creating at least over 700,000 jobs annually.

کلیدواژه‌ها [English]

  • labor force
  • projection
  • supply of labor force
  • participation rate
بنی‌هاشمی، فریبا سادات، معصومه محمدی، (1390)، تحلیل نرخ مشارکت اقتصادی در ایران، مجله بررسی‌های آمار رسمی ایران سال 22 شماره 20، 146-137
راغفر، حسین، موسوی،میرحسین، اردلان، زهرا،(1393). « تأثیر پدیده‌ی سالمندی و تغییرات بهره‌وری بر بازنشستگی و متغیرهای کلان اقتصادی در ایران با استفاده از رویکرد تعادل عمومی پویا- مدل نسل‌های همپوش OLG، نامه‌ی انجمن جمعیت‌شناسی، شماره 17.
رنگریز، حسن و محبوبه معماری،(1396)، «پیش بینی عرضه نیروی انسانی با استفاده از مدل مارکوف طی سال های 95 تا 1400». فصلنامه پژوهش های مدیریت منابع انسانی ،دوره 9، شماره 3 .
رمضانیان، محمد(1377)، «اشتغال و توسعه،بررسی روند تحولات اشتغال بخشهای   عمده فعالیت اقتصادی استانهای ایران در ارتباط با توسعه 75-1365»،پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی ، دانشگاه تهران
 سهرابی،حمید و دیگران(1376 )، «عرضه و تقاضای نیروی انسانی متخصص در ایران،  تحلیلی از وضعیت موجود و چشم انداز آینده»، تهران، سازمان برنامه و بودجه
سرایی، حسن (1388)دریچه‌ی جمعیتی ایران، برنامه‌ریزی رفاه و توسعه‌ی اجتماعی، شماره‌ی 1 ، 44-33.
صادقی، رسول.(1391) تغییرات ساختار سنی و ظهور پنجره جمعیتی در ایران: پیامدهای اقتصادی و الزامات سیاستی»، فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده.
طائی، حسن (1385)، تابع عرضه‌ی نیروی کار، تحلیلی بر پایه‌ی داده‌های خرد، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال هشتم، شماره 29
مشیری، سعید، حسن طائی و حامد پاشازاده،(1394)، عوامل مؤثر بر نرخ مشارکت نیروی کار در بازار کار ایران، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه)، سال پانزدهم شماره‌ی دوم
مرکز آمار ایران (1395)، نتایج  تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، مرکز آمار ایران، تهران.
مرکز آمار ایران، نتایج طرح آمارگیری نیری کار سال 1384-1395، دفتر آمارهای جمعیت، نیروی کار و سرشماری، مرکز آمار ایران، تهران.
Adamchak J. D "The effects of age structure on the labor force and retirement in China" The Social Science Journal 38 (2001) 1–11
Bloom, D. E., and J. G. Williamson, “Demographic Transitions and Economic Miracles in Emerging Asia”, World Bank Economic Review12 (3) (1998).
Bloom, D. E., D. Canning, and J. Sevilla, The Demographic Dividend: A New Perspective on the Economic Consequences of Population Change, Population Matters Monograph MR-1274, RAND, Santa Monica, (2003).
Feng, W and A. Mason, “Demographic Dividend and Prospects for Economic Development in China”, Paper prepared for UN Expert Group Meeting on Social and Economic Implications of Changing Population Age Structures, Mexico City, (August 31-September 2, 2005).
Grund, Christian, and Niels Westergård-Nielsen. "Age structure of the workforce and firm performance." International Journal of Manpower 29, no. 5 (2008): 410-422
Mason, A. “Population Change and Economic Development: What have We Learnt from the East Asia Experience?” Applied Population and Policy 1(1) (2003).
Ogawa N. ,M. Kondo, and R. Matsukura, Japan's Transition from the Demographic Bonus to Demographic Onus, Asian Population Studies 1(2) (2005).
Peng, X. The Demographic Window, Human Capital Accumulation and Economic Growth in China: An Applied General Equilibrium Analysis, in http://iussp2005.princeton.edu/download.aspx?submissionId=51930 (2005).
Tishman, F. M., Van Looy, S., & Bruyère, S. M. (2012). Employer strategies for responding to an aging workforce. The NTAR Leadership Center, Rutgers, The State University of New Jersey.
Zimmermann, Klaus F. "Ageing and the labor market." Journal of Population Economics 4, no. 3 (1991): 177-200.