تحلیل پتانسیل منابع انسانی در استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از شاخص توسعه انسانی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد

2 استادیار دانشگاه شهرکرد، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد

چکیده

گرچه از دید اقتصادی افزایش درآمد سرانه به عنوان معیار توسعه به حساب می آید، اما نمی‌تواند همه ابعاد توسعه‌‌یافتگی را تشریح کند. لذا شاخص توسعه انسانی (HDI) به عنوان یک معیار کلی توسط برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) منتشر شد و مبنای اندازه‌گیری توسعه را سه بعد اساسی زندگی بشر یعنی سلامت، آموزش و سطح استاندارد زندگی قرار داد. شاخص توسعه انسانی با محاسبه میانگین هندسی مقادیر نرمال شده هر کدام از این سه شاخص به دست می‌آید. منطقه مورد مطالعه استان چهارمحال و بختیاری با جمعیت 947763 نفر در سال 1395 در نه شهرستان است. هدف این مطالعه بررسی ابعاد مختلف شاخص توسعه انسانی در شهرستان‏های مختلف این استان و مقایسه آن با مقادیر متوسط کشور است. همچنین تغییرات ابعاد این شاخص در فاصله سالهای 1390 تا 1395 بررسی شد. نتایج بررسی سال 1395 نشان داد شاخص امید به زندگی در استان 67/73 سال و کمتر از میانگین کشور (6/75) است. همچنین میانگین سالهای تحصیل برای جمعیت چهارمحال و بختیاری 23/7 سال و کمتر از متوسط کشور (8/8) و سالهای مورد انتظار تحصیل با رقم 45/14 سال از متوسط کشوری این عامل که 8/14 سال است کمتر میباشد. شاخص درآمد سالانه ملی برای این استان نیز به طور مجزا محاسبه نشده و از اطلاعات ملی استخراج شده است که نشان میدهد در دوره مورد مطالعه به علت عدم رشد اقتصادی، سرانه درآمد ملی با کاهش روبرو شده است. با اندازه‏گیری شاخص توسعه انسانی مشاهده گردید، مقدار این شاخص در استان چهارمحال و بختیاری از 697/0 در سال 1390، به 74/0 در سال 1395 رسیده است. رشد این شاخص در سطح کشور نیز از 755/0 به 774/0 رسیده است. به طور کلی شاخص توسعه انسانی در استان چهارمحال و بختیاری از متوسط کشور کمتر است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Human Resources Potential Analysis in Chaharmahal Bakhtiari Province Using Human Development Index

نویسندگان [English]

  • Mahmoud Esmaeilzadeh 1
  • Rafat Zare Bidaki 2
1 Master student of watershed management, Department of Natural Engineering, Faculty of Natural Resources and Earth Sciences, Shahrekord University
2 Assistant Professor, Shahrekord University, Department of Natural Engineering, Faculty of Natural Resources and Earth Sciences, Shahrekord University
چکیده [English]

Although economically, per capita income growth was considered as a measure of development, it cannot describe all aspects of development. Therefore, the Human Development Index (HDI) was published as a general benchmark by the United Nations Development Program (UNDP) and set the basis for measuring development as three essential dimensions of human life: health, education, and standard of living. The human development index is obtained by calculating the geometric average of the normalized values of each of these three indicators. Chaharmahal and Bakhtiari province with a population of 947763 people in 2016, distributed in nine cities, Selected as the study area. The purpose of this study was to examine the various dimensions of the human development index in different cities of the province and compare it with the average values of the country. Also, changes in the dimensions of this index have been investigated between 2011 and 2016. The results of this indicator in 2016 showed that the life expectancy index is lower than the average of the country, so that the average life expectancy in Iran is 75.6 years, but in the province is 73.67 years. Also, the average years of study for the Chaharmahal and Bakhtiari population are 7.23 years and less than the average of the country (8.8), And the expected years of study with 14.45 years average for this province is less than the average of the country (14.8). The income index calculated on the basis of the national annual income index is not calculated separately for this province and is derived from the same national data, which shows that in the period under study, due to lack of economic growth, per capita national income has decreased. Measuring the human development index shows that the value of this index in Chaharmahal and Bakhtiari province has increased from 0.697 in 2011 to 0.740 in 2016. The HDI of Iran is also increased from 0.755 to 0.774 in this period of time. In general, the human development index in Chaharmahal and Bakhtiari province is lower than the average of the country.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Life Expectancy
  • Gross National Income
  • Education
  • Chaharmahal and Bakhtiari Province

مراجع

  1. امیری، نعمت اله (1390)، روش محاسبه شاخص توسعه انسانی، مجله اقتصادی -ماهنامه بررسی مسائل و سیاست‏‏های اقتصادی، شماره 12، صفحات 131 تا 138.
  2. امیری، فاطمه؛ یحیی آبادی، ابوالفضل و صمدی، سعید (1392)، تحلیل توسعه یافتگی ایران با استفاده از شاخص HDI، اولین همایش الکترونیکی ملی چشم انداز اقتصاد ایران، همایش الکترونیکی ملی چشم انداز اقتصاد ایران،خوراسگان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان(اصفهان).
  3. بختیاری، صادق؛ دهقانی زاده، مجید و حسین پور، مجتبی (1385)، بررسی استانهای کشور از منظر شاخص توسعه انسانی، مجله دانش و توسعه، شماره 19، صفحات 11 تا 39.
  4. حصاری، علی (1394)، شاخص توسعه ی انسانی، چالش‏‏های مرتبط با آن و محاسبه‏ی آن برای ایران در سال ۱۳90، مجله‏ی بررسی‏‏های آمار رسمی ایران، سال 26، شماره 1، صفحات 1 تا 24.
  5. خاکپور، براتعلی و باوان پوری، علیرضا (1389)، بررسی شاخص توسعه انسانی در کشورهای اسلامی، چهارمین کنگره بین المللی جغرافیدانان جهان اسلام، زاهدان، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
  6. زنگنه، مهدی (1395)، ارزیابی و تحلیل شاخص توسعه انسانی در مناطق شهری کشور، مجله جغرافیا و توسعه فضای شهری، شماره 3(1)، صفحات 149 تا160.
  7. سالنامه آماری اداره کل ثبت احوال استان چهارمحال و بختیاری در سال 1390.
  8. سالنامه آماری اداره کل ثبت احوال استان چهارمحال و بختیاری در سال 1395.
  9. غفاریان، حمیدرضا؛ چمن، رضا؛ قربانی، علی؛ حاتمی‏پور، ابراهیم؛ باقری، قادرزاده و جبار نژاد، عباس (1383). برآورد امید به زندگی و طول عمر در زنان و مردان روستایی استان کهکیلویه و بویر احمد در سال 1382، مجله ارمغان دانش، سال 10، شماره 38، صفحات 79 تا 86.
  10. محمودی، محمد جواد (1388)، محاسبه شاخص توسعه انسانی کشور، استان تهران و شهرستانهای آن، مجله جمعیت، شماره 67، صفحات 81 تا 118.
  11. نیسی، عبدالکاظم (1389)، شاخص توسعه انسانی در استان‏‏های ایران، فصلنامه علمی_پژوهشی علوم بهداشتی، سال 2، شماره2، صفحات 55 تا 62.
  12. Gallardo, G. and Economist, U. H. C. (2009), The Human Development Index as an Effort to Measure Wellbeing in Honduras, In: Proceedings of the The 3rd OECD World Forum on Statistics, Citeseer.
  13. Human Development Report 2016- Human Development for Everyone, Briefing note for countries on the 2016 Human Development Report (Islamic Republic of Iran), United Nations Publications.
  14. Jahan, S. (2017), Human Development Report 2016-Human Development for Everyone, United Nations Publications.
  15. Kpolovie, P. J., Ewansiha, S. and Esara, M. (2017), Continental Comparison of Human Development Index (Hdi), International Journal of Humanities Social Sciences and Education (IJHSSE), 4:9-27.
  16. Salas-Bourgoin, M. A. (2014), A Proposal for a Modified Human Development Index, Cepal Review.
  17. Seth, S. and Villar, A. (2017), Measuring human development and human deprivations, OPHI Working Paper, University of Oxford.
  18. Śleszyński J. (2016). Human Development Index Revisited. Research Papers of the Wroclaw University of Economics, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wroclawiu, 40-54.
  19. March (2015). Training Material for Producing National Human Development Reports. Human Development Report Office OCCASIONAL PAPER.
  20. amar.org.ir.
  21. Ranis, G., Stewart, F. and Samman, E. (2006), Human Development: beyond the Human Development Index, Journal of Human Development. 7:323-358.
جامعه شناسی اقتصادی و توسعه
دوره 8، شماره 2
اسفند 1398
صفحه 1-21

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار