کیفیت نهادی و رشد اقتصادی؛ دموکراسی یا حاکمیت قانون؟(مورد مطالعه گروه کشورهای اسلامی، 2011-2002)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی و مدیریت دانشگاه تبریز

2 - کارشناس ارشد علوم اقتصادی و کارشناس مطالعات اقتصادی سازمان امور اقتصادی و دارایی تبریز

چکیده

در سال­های اخیر عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی از عوامل مطرح شده در تئوری­های رشد مرسوم فراتر رفته و عوامل نهادی نیز مورد توجه محققان قرار گرفته­اند. در همین راستا، هدف اصلی این مقاله نیز آزمون عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی با توجه به عوامل نهادی در کنار عوامل مرسوم، برای 53 کشور اسلامی در طی دوره­ی 2011-2002 است. بررسی موضوع با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم­یافته داده­های تابلویی بوده و عوامل نهادی نیز در دو گروه شاخص­های حاکمیت قانون (زیر شاخص­های حاکمیت قانون، رشوه و کیفیت نظارتی) و دموکراسی (زیرشاخص­های دموکراسی، حقوق سیاسی، آزادی­های مدنی، استبداد و نوع رژیم سیاسی) استفاده شده­اند. نتایج نشان می­دهند زیرشاخص­های نهادی مربوط به گروه حاکمیت قانون در برآوردها به لحاظ آماری معنادار بوده و رشد اقتصادی را تحت تأثیر قرار می­دهند و برای شاخص دموکراسی نیز زیرشاخص­های دموکراسی و آزادی­های مدنی اثر معناداری بر روی رشد اقتصادی داشته­اند. این نتیجه نشان از همگامی این دو گروه از متغیرها در اثرگذاری بر رشد اقتصادی دارد و بیان می­کند در اصلاحات نهادی باید نگاه اصولی به این دو گروه از عوامل داشته و همراه با حرکت به سمت دموکراسی، برقراری نهادهای حاکمیت قانونی مد نظر باشد.

کلیدواژه‌ها