بررسی رابطه سرمایه اقتصادی با سازه مدارا در بین شهروندان شهر مشهد

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز و عضو قطب علمی جامعه شناسی سلامت دانشگاه تبریز(نویسنده مسئول)

2 استاد گروه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز و مدیر قطب علمی جامعه شناسی سلامت دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 دانشیار گروه علوم اجتماعی،دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

4 دانشجوی دکتری جامعه شناسی اقتصادی و توسعه دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

مدارا به معنی تحمل تنوع ذاتی گروه های بزرگ اجتماعی بوده و به عنوان یک اثر سینرژیک ویژگی های فردی و محیط اقتصادی اجتماعی تلقی می شود.. هدف این مقاله بررسی تاثیر متغیرهای اقتصادی همچون متوسط درآمد، منطقه سکونت و... بر میزان مدارا در بین شهروندان شهر مشهد می باشد. از این رو برای سنجش مدارای اجتماعی در جامعه مورد مطالعه با استفاده از روش پیمایشی و مقیاسی چند بعدی و بر پایه مدل کینگ (با ابعاد مدارای فردی، اجتماعی، سیاسی،جنسیتی، مذهبی) انجام شده و با احتساب حجم نمونه به میزان 400 نفر، جمعیت نمونه از افراد 15 سال به بالای شهر مشهد به وسیله نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده است. . بر اساس یافته های تحقیق، در جامعه مورد مطالعه، میزان شاخص کل مدارا در سطح متوسط است. در حالی که میزان سرمایه اقتصادی در حد پایین گزارش شده است. در بین ابعاد شاخص مدارا، مدارای فردی و اجتماعی در حد متوسط به بالا و مدارای جنسیتی و مدارای سیاسی در حد پایینی قرار دارد. با این حال، بین میزان سرمایه اقتصادی و میزان مدارا در بین شهروندان رابطه مثبت وجود دارد. دو متغیر اعتماد تعمیم یافته و مشارکت اجتماعی در بهبود میزان مدارا در بین شهروندان موثر هستند. بدین ترتیب که شهروندانی که سرمایه اقتصادی و در نتیجه منابع بیشتری برای شرکت در فعالیتهای انجمنی و ایجاد روابط مداوم با سایر شهروندان دارند، از اعتماد تعمیم یافته تری نیز برخوردار شده و انعطاف بیشتری در مقابل پذیرش تفاوتها از خود نشان می دهند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the relationship between economic capital and structure of tolerance among the citizens of Mashhad

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Golabi 1
  • Mohammad Bagher Alizadeh Aghdam 2
  • Tavakkol Aghayari hir 3
  • Shapoor Zardmou Ordaklou 4
1 Associate Professor of sociology; University of Tabriz; Tabriz; Iran
2 Department of Social Science. Faculty of Law & Social Science- university of Tabriz- Tabriz- Iran
3 Associate professor ; Department of Social Science, University of Tabriz
4 Ph D candidate; Department of Social Science, University of Tabriz
چکیده [English]

Tolerance means enduring the inherent diversity of large social groups and is seen as a synergistic effect of individual characteristics and the socio-economic environment. The purpose of this article is to investigate the effect of economic variables such as average income, residential area, etc. on the level of tolerance among the citizens of Mashhad. Therefore, to measure social tolerance in the study community, multidimensional survey and scale method was performed based on model of King (with dimensions of individual, social, political, gender, religious tolerance) and considering the sample size of 400 people. , A sample population of 15-year-olds above the city of Mashhad has been selected by cluster sampling.
Based on the research findings, in the study community, the overall index of tolerance is at the average level.While the level of economic capital is reported to be low. Among the dimensions of the index of tolerance, individual and social tolerance are at a moderate to high level and gender tolerance and political tolerance are at a low level. However, there is a positive relationship between economic capital and tolerance among citizens. The two variables of generalized trust and social participation are effective in improving the level of tolerance among citizens. Thus, citizens who have the economic capital and more resources to participate in association activities and establish continuous relationships with other citizens, they have more generalized trust and are more flexible in accepting differences.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tolerance
  • Economic Capital
  • Social Partnership
  • Generalized Trust
  • Citizens
ادیبی سده، مهدی؛ رستگار، یاسر؛ بهشتی، سید صمد(1392). مدارای اجتماعی و ابعاد آن، فصلنامه علمی – پژوهشی رفاه اجتماعی، شماره 50 ص 353 -376.
افشانی،علیرضا(1381). بررسی چگونگی تساهل سیاسی در تشکلهای دانشجویی، پایان نامه کارشناسی ارشد علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی.
افه کلاوس،(1385). چگونه می‌توان به شهروندان اعتماد داشت؟، در کتاب سرمایه اجتماعی، اعتماد، دموکراسی و توسعه“، تهران: نشر شیرازه، گرداوری کیان تاجبخش.
آزاده، منصوره اعظم و رجب زاده، مریم(1392). بررسی نقش آموزش آکادمیک زنان در نحوه مدیریت تعارض در زندگی زناشویی، جامعه شناسی آموزش و پرورش، شماره 5.
بشیریه، حسین (1374). دولت عقل: ده گفتار در فلسفه وجامعه شناسی سیاسی، تهران: موسسه نشر علوم نوین.
بوردیو، پییر( 1380 ). نظریه کنش، ترجمه مرتضی مردیها، تهران: نقش و نگار.
بهشتی، علیرضا؛ توسلی، غلام عباس؛ پورجوادی، نصرالله؛جنتی، علی؛ صادقی، رشاد؛ نقیب زاده، علی اکبر و داوری اردکانی، رضا(1376). تساهل و تسامح، نامه فرهنگ، شماره 28،ص 53-22.
 بهشتی، سید صمد و رستگار، یاسر(1392). تبیین جامعه شناختی مدارای اجتماعی و ابعاد آن در بین اقوام ایرانی، دوفصلنامه مسائل اجتماعی ایران، شماره 14 ، ص 7 – 36.
پاتنام،رابرت(1380).دموکراسی و سنت‌های‌ مدنی‌(تجربهء ایتالیا‌ و درس‌هایی‌ برای‌ کشورهای در حال‌ گذار)،ترجمهء محمد‌ تقی‌ دلفروز،تهران:نشر روزنامه اسلام.
تاجبخش،کیان(1385). سرمایه اجتماعی:اعتماد‌،دموکراسی و توسعه،تهران:نشر‌ شیرازه‌.
چلبی، مسعود(1375). جامعه شناسی نظم؛ تشریح و تحلیل نظری نظم اجتماعی، تهران: نشر نی.
حسین زاده، علی حسین؛ نواح، عبدالرضا و عنبری، علی (۱۳۹۰). بررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر میزان گرایش به نزاع دسته جمعی (مورد مطالعه شهر اهواز)، فصلنامه پژوهش های دانش انتظامی، ۱۳(۲)، ص۱۹۱.
خجسته مهر، رضا؛ مژگان، داتلی بگی و عباس پور، ذبیح الله (۱۳۹۷). آزمون مدل مدارا با رویکرد اسلامی در بافت زندگی زناشویی، نشریه روانشناسی خانواده، ۵(۱)، ص۵۷-۷۰.
داسه، حاصل؛ صلاحی، ملک یحیی و توسلی رکن آبادی، مجید(۱۳۹۸). مدارای سیاسی-اجتماعی در ایران معاصر چشم اندازی نظری به آسیب شناسی مفهومی و انضمامی، فصلنامه مجلس و راهبرد، ۲۶(۹۷)، ص۳۵۷-۳۸۰.
داوری، کورش و غفار احمدیان، مهریان سید(1392). جرم شناختی عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مؤثر بر نزاع های دسته جمعی در استان کهگیلویه و بویراحمد در سال 139. فصلنامه علمی مطالعات امنیت اجتماعی, 4(36)، ص57-82.
دهخدا، علی‌اکبر(1377). لغت نامه، تهران، دانشگاه تهران: موسسه لغت نامه دهخدا. دوره 16 جلدی.
رضوی، اشکان(1392). مداراگری یا تساهل چیست؟ قابل دسترسی در: http://www.hambastegi-iran.org
روزبهانی، منیر؛ ساروخانی، باقر و پروین، ستار(1398). بررسی جامعه شناختی مصرف شبکه های اجتماعی مجازی و تسامح قومی در بین شهروندان تهرانی، فصلنامه مطالعات رسانه های نوین، سال پنجم، شماره 20،ص 356-313.
زارع شاه آبادی، اکبر و نوریان نجف، محمد(1391). بررسی رابطه اعتماد اجتماعی با مشارکت اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه یزد، نشریه جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، سال یکم شماره ۱، ص ۴۷.
سادا ژاندرون، ژولی(1378) تساهل در تاریخ اندیشه غرب، ترجمه: عباس باقری، تهران: نشر نی.
سالارزاده امیری، نادر و حسینی، سیدحسن(1388). رابطه بین برخورداری از انواع سرمایه و نوع نگرش به عدالت اجتماعی،فصلنامه علوم اجتماعی، پیاپی ۴۴،ص ۴۹.
سراج زاده، سید حسین؛ شریعتی مزینانی، سارا و سیروس صابر (۱۳۸۳( .بررسی رابطه میزان دینداری و انواع آن با مدارای اجتماعی، نشریه علوم اجتماعی، ۱(4)،ص ۱۰۹.
سراج زاده، سیدحسین(1383). چالش های دین و مدرنیته: مباحثی جامعه شناختی در دینداری و سکولارشدن، تهران، انتشارات طرح نو.
شارع پور، محمود؛ آزاد ارمکی، تقی و عسکری، علی)۱۳۸۸). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با مدارا در بیندانشجویان دانشکده های علوم اجتماعی دانشگاه های تهران و علامه طباطبایی، مجله جامعه شناسی ایران، ۱۰(1)، ص ۶۴-۹۸.
شریفی، سمیرا(1392). مطالعه و بررسی نقش شبکه های اجتماعی نوین در تغییر رفتار زنان در ایران در یک دهه اخیر، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته مطالعات زنان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.
شهریاری، بوالقاسم؛ خلیلی، محسن و اکبری، حسین (۱۳۹۵). سنجش تساهل سیاسی و عوامل موثر بر آن نمونه پژوهی: دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد، فصلنامه پژوهش های راهبردی سیاست، ۵(۱۸)، ص۸۹.
عسگری، علی؛ شارع پور، محمود؛(1388) گونه شناسی مدارا و سنجش آن در میان دانشجویان دانشکده های علوم اجتماعی دانشگاه تهران و علامه طباطبایی، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، شماره 8 ، ص 1 -34.
فولادی، محمد (1379).تساهل و تسامح از منظردین، فصلنامه معرفت، ش 35.
فیروزجائیان، علی اصغر؛ شارع پور، محمود و فرزام، نازنین(1395). سرمایه فرهنگی و مدارای اجتماعی (آزمون مدل میمیک)، فصلنامه توسعه اجتماعی، دوره یازدهم - شماره 2 ، ص33 -64.
کلمن، جیمز(1377). بنیادهای نظریه اجتماعی، منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
گراهام، گ. (1383). مجموعه مقالات تساهل، کثرتگرایی و نسبی گرایی در مجموعه مقالات تساهل،گردآورنده: دیوید هید، مترجم: پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
گلابی، فاطمه و رضایی، اکرم(1392). بررسی تأثیرمشارکت اجتماعی بر مدارای اجتماعی در بین دانشجویان، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دوره دوم، شماره 1 .
گلشاهی، کریم(1377). مقدمه کتاب نامه ای در باب تساهل، تهران: نشر نی، چاپ اول.
گیدنز، آنتونی(1378). تجدد و تشخص، ناصر موفقیان، تهران: انتشارات نی.
گیدنز، آنتونی(1380). پیامدهای مدرنیت، محسن ثلاثی، تهران:انتشارات مرکز.
لاک، جان(1377). نامه ای در باب تساهل، ترجمه شیرزاد گلشاهی کریم، تهران، نشرنی، چاپ اول.
محسنی تبریزی، علیرضا(1369). بررسی زمینه های مشارکتی روستائیان و ارتباط آن با ترویج کشاورزی، تهران: معاونت ترویج و مشارکت مردمی وزارت جهاد سازندگی.
معین، محمد(1385). فرهنگ معین (یک جلدی فارسی)، تهران، زرین.
نظام بهرامی، کمیل (1381). گفت و گو در اندیشه یورگن هابرماس، فصلنامه مطالعات ملی ، سال چهارم، شماره 1، (پیاپی13)، ص89-108.
نظری، جواد(1386). تبیین جامعه شناختی میزان گرایش به نزاع دسته جمعی در استان ایلام، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان.
هابرماس، یورگن(1379). کنش ارتباطی بدیل خشونت ، ترجمه: ابراهیم سلطانی، مجله کیان، ش 45، ص 157-159.
 
Ananina, V., & Danilov, D. (2015). Ethnic tolerance formation among students of Russian universities: current state, problems, and perspectives. Social and Behavioral Sciences 214. p: 487 – 496.
Audretsch, D. B., Seitz, N., & Rouch, K. M. (2018). Tolerance and innovation: the role of institutional and social trust. Eurasian Business Review, 8(1), 71-92.

        Bellah, R. N., & Sullivan, W. M. (1981). Democratic culture or authoritarian capitalism? Society, 18(6), 41-50.
Bjørnskov, C. (2004). Inequality, Tolerance, and Growth. Department of Economics, Aarhus School of Business.
Brown, K. (2006, January). Aspects of comparative active citizenship. In Australia and New Zealand Third Sector Research: Eighth Biennial Conference: Navigating new waters (pp. 1-37). Australia and New Zealand Third Sector Research.
Cigler, A., & Joslyn, M. R. (2002). The extensiveness of group membership and social capital: The impact on political tolerance attitudes. Political Research Quarterly, 55(1), 7-25.
Colesante, R. J. (1997). Narrative and Propositional Approaches to Promoting Moral and Political Tolerance (Doctoral dissertation, University at Albany, Department of Educational Psychology and Statistics).
Corcoran, K., Crusius, J., & Mussweiler, T. (2011). Social comparison: Motives, standards, and mechanisms. In D. Chadee (Ed.), Theories in social psychology (pp. 119–139). Oxford: Wiley-Blackwell.
Corneo, G., & Jeanne, O. (2009). A theory of tolerance. Journal of public economics, 93(5-6), 691-702.
Dijker, A. J., & Koomen, W. (2007). Stigmatization, tolerance and repair: An integrative psychological analysis of responses to deviance. Cambridge University Press.
Dima, B., & Dima, Ş. M. (2016). Income distribution and social tolerance. Social Indicators Research, 128(1), 439-466.
Djupe, P. A., & Calfano, B. R. (2012). American Muslim investment in civil society: Political discussion, disagreement, and tolerance. Political Research Quarterly, 65(3), 516-528.
Florida, R. (2006). The flight of the creative class: The new global competition for talent. Liberal Education, 92(3), 22-29.
Galeotti, A. E. (2001). Do we need toleration as a moral virtue?. Res Publica, 7(3), 273-292.
Gellner, E. (1994). Conditions of liberty: Civil society and its rivals. Hamish Hamilton Ltd.
Goldschmidt, V. (1974). Social Tolerance and Frustration. International Journal of Sociology, 3(3-4), 147-163.
Habermas, J. (1984). The Theory of Communicative Action.Vol1, Lifeworld and System: A Critique of Functionalist Reason. Boston: Beacon Press.
Hazama, Y. (2010). Determinants of political tolerance: A literature review, Institute of developing economies, Jetro.
Larsen, L., Harlan, S. L., Bolin, B., Hackett, E. J., Hope, D., Kirby, A., ... & Wolf, S. (2004). Bonding and bridging: Understanding the relationship between social capital and civic action. Journal of Planning Education and Research, 24(1), 64-77.
Lee, F. L. F. (2014). Tolerated one way but not the other: Levels and determinants of social and political tolerance in Hong Kong. Social Indicators Research, 118(2), 711–727.
Leonard, M. (2004). Bonding and bridging social capital: Reflections from Belfast. Sociology, 38(5), 927-944.
Lyness, D. (2006). Teaching Your Child Tolerance, Available at: <http:www.kidshealth.org/ essay/Tolerance.html>.
         McLaren, L. M. (2003). Anti-immigrant prejudice in Europe: Contact, threat perception, and preferences for the exclusion of migrants. Social forces, 81(3), 909-936.
         Paas, T., & Halapuu, V. (2012). Attitudes towards immigrants and the integration of ethnically diverse societies. Eastern Journal of European Studies, 3(2).
Misztal, B. (2013). Trust in modern societies: The search for the bases of social order. John Wiley & Sons.
Persell, C.H., Green, A. & Gurevich, L. Civil Society, Economic Distress, and Social Tolerance. Sociological Forum 16, 203–230 (2001).
Phelps, E. W. (2004). White students' attitudes towards Asian-American students at the University of Washington: A study of social tolerance and cosmopolitanism (Doctoral dissertation, New York University).
Porter, M. E., Stern, S., & Green, M. (2015). Social progress imperative index 2015. Social progress imperative/social progress network. http://www.socialprogressimperative.org/ publications. Accessed September 22, 2014
Raihani. (2014). Creating a culture of religious tolerance in an Indonesian school. South East Asia Research, 22(4), 541-560.
Schult, J. (2008). The Influence of Social Capital and Tolerance on Democratic Performance.
Shi, Y., & Peng, D. (2014). Dynamics of social tolerance in the economic interaction model with three groups. Applied Economics Letters, 21(10), 665-670.
Tabellini, G. (2010). Culture and institutions: economic development in the regions of Europe. Journal of the European Economic association, 8(4), 677-716.
Triandis, H. C. (1996). The psychological measurement of cultural syndromes. American psychologist, 51(4), 407.
UNESCO (1995). Declaration of Principles on Tolerance, at: http://www.unesco. org/cpp/uk/declarations/tolerance.pdf
Volhardt, J. Miggacheva, K. & Tropp, L. (2008). Social cohesion and tolerance for group difference, Handbook on building culture of peace.
Wise, J. & Driskell, R. Soc Indic Res (2017) 134: 607. https://doi.org/10.1007/s11205-016-1449-4
Yeates, O. D. (2007). Tolerating on Faith: Locke, Williams, and the Origins of Political Toleration (Doctoral dissertation, Duke University).