سنجش کیفیت زندگی مردم شهر تهران بر اساس پرسشنامه استاندارد سازمان جهانی سلامت WHOQOL-BREF

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه برنامه ریزی و رفاه اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد برنامه ریزی و رفاه اجتماعی و پژوهشگر مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران

چکیده

هدف مطالعه حاضر سنجش و بررسی میزان کیفیت زندگی مردم در شهر تهران بر اساس پرسشنامه استاندارد سازمان جهانی سلامت WHOQOL-BREF می باشد. این پرسشنامه توسط گروه کیفیت زندگی سازمان جهانی سلامت در چهار حیطه (سلامت جسمانی، سلامت روانی، روابط اجتماعی و وضعیت محیط) و با 26 گویه تدوین شده و در کشورهای مختلف جهان اعتبار و روایی آن مورد سنجش قرار گرفته است. در مطالعه حاضر جامعه آماری شامل شهروندان بالای 18 سال ساکن در مناطق 22 گانه شهر تهران در زمان اجرای پژوهش (1393)، هستند. شیوه نمونه گیری از نوع خوشه ای چندمرحله ای است و حجم نمونه برابر 1515 می باشد. یافته ها و نتایج پژوهش نشان می دهد امتیاز کل کیفیت زندگی در بازه (100-0) برابر با 54.5 و در بازه (20-4) برابر 12.7 می باشد که می توان گفت پاسخگویان میزان کیفیت زندگی خویش را متوسط ارزیابی نموده اند. بین متغیر کیفیت زندگی و متغیرهای جنس و وضعیت تأهل در شهر تهران تفاوت معناداری وجود ندارد. بین تحصیلات و کیفیت زندگی رابطه معناداری وجود دارد؛ افراد با تحصیلات دانشگاهی نسبت به افراد با تحصیلات غیردانشگاهی از کیفیت زندگی بالاتری برخوردارند. همچنین بین گروه های مختلف سنی و میزان کیفیت زندگی تفاوت معناداری وجود دارد؛ افراد 21 تا 30 سال در شهر تهران دارای بالاترین میزان کیفیت زندگی نسبت به سایر گروه های سنی هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessing the quality of life of the people of Tehran based on the standard questionnaire of the World Health Organization WHOQOL-BREF

نویسندگان [English]

  • Gholamreza Ghaffari 1
  • Ebrahim Shirali 2
1 Associate Professor, Department of Social Planning and Welfare, Faculty of Social Sciences, University of Tehran
2 Graduate of Master of Social Planning and Welfare and researcher of the Iranian Students' Thought Survey Center
چکیده [English]

The purpose of this paper was to measure the quality of life of people in Tehran based on WHOQOL-BREF WHO standard questionnaire. This questionnaire was developed by the World Health Organization's Quality of Life Group in four domains. (physical health, mental health, social relationships, and environment) with 26 items and its validity and reliability have been measured in different countries of the world. In this paper, the statistical population includes citizens over 18 years old that living in 22 areas of Tehran during the research period (1393). The sampling method is multi-stage cluster and the sample size is 1515. Findings and results of the research indicate that the total score of quality of life in the range (0-100) is 54.5 and in the range (20-4) is 12.7. There was no significant difference between quality of life variable and gender and marital status. There is a significant relationship between education and quality of life; people with university education have higher quality of life than non-university students. Also, there is a significant difference between age groups and quality of life; 21-30 year olds in Tehran have the highest quality of life compared to other age groups

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quality of Life
  • World Health Organization
  • Tehran City
پاکپور حاجی آقا، امیر، پناهی چناقبلاغی، داود، یکانی نژاد، میرسعید، عبادی فرد آذر، فربد، و ایزی، حسین (1385)، مقایسه ی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بیماران همودیالیزی و افراد سالم، فصلنامه مدیریت سلامت، شماره 25، صص 55–62.
درویش­پور، علی و عابدسعیدی، ژیلا (1392)، بررسی عوامل مرتبط با کیفیت زندگی وابسته به سلامت سالمندان شهر تهران، نشریه دانشکده پرستاری و مامایی، شماره 82، صص 16-8.
رضایی، فاطمه، احدی، حسن، پاشا شریفی، حسن، وکریمی، یوسف (1386)، رابطه کیفیت زندگی والدین با عملکرد مدرسه­ای دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر اصفهان 1386 – 1385، نشریه دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، شماره 33، صص 131–148.
زحمت­کشان، نسرین؛ باقرزاده، راضیه؛ اکابریان، شرافت و ... (1391)، بررسی کیفیت زندگی و عوامل مرتبط با آن در سالمندان شهر بوشهر، مجله دانشگاه علوم پزشکی فسا، سال دوم، شماره 1، 58- 53.
زندی­پور، طیبه (1391)، درمان کل­نگر و کیفیت زندگی بیماران MS در ایران پژوهشی ملی، مصوب دانشگاه الزهرا (س)، فصلنامه مطالعات روانشناختی، شماره 32، صص 27–66.
علی پور، فردین، سجادی، حمیرا، فروزان، آمنه، و بیگلریان، اکبر (1388)، نقش حمایت­های اجتماعی در کیفیت زندگی سالمندان، فصلنامه رفاه اجتماعی، شماره 33، صص 147–166.
غفاری، غلامرضا و امیدی، رضا (1388)، کیفیت زندگی شاخص توسعه اجتماعی، تهران: انتشارات شیرازه.
مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (1393)، پیمایش ملی کیفیت زندگی مردم ایران بر اساس پرسشنامه سازمان جهانی سلامت، طرح پژوهشی، تهران: مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا).
مهندسان مشاور خدمات مدیریت ایرانیان (1395)، شناخت کیفیت زندگی در شهر تهران، تهران: انتشارات مرکز مطالعات و برنامه­ریزی شهر تهران.
نجات، سحرناز؛ منتظری، علی؛ هلاکویی نائینی، کوروش و مجدزاده، محمدکاظم (1385)، استانداردسازی پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (WHOQOL-BREF): ترجمه و روان سنجی گونه ایرانی، مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی، دوره4، شماره 4، صص 12-1.
نجات، سحرناز؛ منتظری، علی؛ هلاکویی نائینی، کوروش و مجدزاده، محمدکاظم (1386)، کیفیت زندگی مردم شهر تهران بر اساس پرسشنامه WHOQOL-BREF، مجله تحقیقات نظام سلامت حکیم، دوره دهم، شماره 3، صص 8-1.
نجاتی، وحید، و عشایری، حسن (1387)، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در سالمندان شهرستان کاشان، مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، شماره 52، صص 56–61.
نجاتی، وحید؛ احمدی، خدابخش؛ شریفیان، مریم و شعاعی، فاطمه (1390)، مقایسه ابعاد کیفیت زندگی دردهه­های سنی مختلف: پیش­بینی برای سالمندان، مجله دانشگاه علوم پزشکی فسا، سال اول، شماره 4، صص 232- 227.
Andrews, F. M., & Withey, S. (1976). Social indicators of well-being: American perceptions of quality of life. The Management Group.
Benitez-Borrego, S., Guàrdia-Olmos, J., & Urzúa-Morales, A. (2014). Factorial structural analysis of the Spanish version of WHOQOL-BREF: an exploratory structural equation model study. Quality of Life Research, 23(8), 2205–2212.
Bonomi, A. E., Patrick, D. L., Bushnell, D. M., & Martin, M. (2000). Validation of the United States’ version of the World Health Organization Quality of Life (WHOQOL) instrument. Journal of Clinical Epidemiology, 53(1), 1–12.
Campbell, A., Converse, P. E., & Rodgers, W. L. (1976). Quality of American life: perceptions, evaluations, and satisfactions (p. 594). Russell Sage Foundation.
Colbourn, T, Masache, G and Skordis-Worrall, G (2012), Development, reliability and validity of the Chichewa WHOQOL-BREF in adults in lilongwe, Malawi.
Cruz, L, Polanczyk, C, Camey, S, Hoffmann, J and Fleck, M (2011), Quality of life in Brazil: normative values for the Whoqol-bref in a southern general population sample, Qual Life Res, 20:1123–1129.
Diener, E., & Lucas, R. E. (2000). Explaining differences in societal levels of happiness: Relative standards, need fulfillment, culture, and evaluation theory. Journal of Happiness Studies, 1(1), 41–78.
Diener, E. (2000). Subjective well-being: The science of happiness and a proposal for a national index. American Psychologist, 55(1), 34–43.
Goudy, W. J. (1977). Evaluations of local attributes and community satisfaction in small towns. Rural Sociology.
Hsu, P. (2009). Development of a New Zealand version of the World Health Organisation of Quality of Life Survey (WHOQOL) instrument. Auckland University of Technology.
Helliwell, J. F (2008), Life Satisfaction and Quality of Development, working paper 14507, National Bureau of Economic Research, Cambridge.
Kra¨geloh, C, Kersten, P, Billington, D, Hsien-Chuan Hsu, P, Shepherd, D, Landon, J and  Feng, x (2013), Validation of the WHOQOL-BREF quality of life questionnaire for general use in New Zealand: confirmatory factor analysis and Rasch analysis, Qual Life Res, 22:1451–1457.
Kasarda, J. D., & Janowitz, M. (1974). Community attachment in mass society. American Sociological Review, 328–339.
Khan, H., Williams, J. B (2006), Poverty Alleviation through Access to Education: Can E-Learning Deliver?, Working Paper No. 002/2006.
Leonard, S. (1993). What Can Planners Do to Promote the Health and Well-Being of People in City Regions? In 29th Congress City Regions and Well-Being. Glasgow, Great Britain.
Moro, M., Brereton, F., Ferreira, S., & Clinch, J. P. (2008). Ranking quality of life using subjective well-being data. Ecological Economics, 65(3), 448–460.
Pfeifer, A (2007), Good Practices in Basic Education in Latin America, OECD Conference, Istanbul, Turkey.
Redko, C, Rogers, N, Bule, L, Siad, H and  Choh, A (2015) Development and validation of the Somali WHOQOL-BREF among refugees living in the USA, Qual Life Res, 24:1503–1513.
Shin, D. C., & Johnson, D. M. (1978). Avowed happiness as an overall assessment of the quality of life. Social Indicators Research, 5(1-4), 475–492.
Schuller, T (2007), Understanding the social outcomes of learning, Second OECD World Forum on Statistics, Knowledge and Policy, Istanbul, Turkey.
Takashi Izutsu, T, Tsutsumi, A, Islam, A, Matsuo, Y, Yamada, H, Kurita, H and  Wakai, S (2005), Validity and reliability of the Bangla version of WHOQOL-BREF on an adolescent population in Bangladesh, Quality of Life Research 14: 1783–1789.
Usefy, A, Ghassemi, GH,  Sarrafzadegan, N, Mallik, S, Baghaei, S and Rabiei, k (2010), Psychometric Properties of the WHOQOL-BREF in an Iranian Adult Sample, Community Ment Health J 46:139–147.
Vaarama, M., Luoma, M.-L., Siljander, E., & Meriläinen-Porras, S. (2014). Validity and Reliability of Finnish Version of WHOQOL-Bref on Adult Population in Finland. Available at SSRN 2373890.
Vikram, M., & Singh, V. P. (2014). Translation and validation of the Nepalese version of oral health impact profile (OHIP-14) questionnaire. Oral Biology and Dentistry, 2(1), 3.
WHO Quality of Life Group (1996), WHOQOL-BREF Introduction, Adminstration and scoring, Field Trial version, World Health Organization.
Xia, P, Li, N, Hau, K, Liu, C and Lu, Y (2012), Quality of life of Chinese urban community residents: a psychometric study of the mainland Chinese version of the WHOQOL-BREF, BMC Medical Research Methodology,12:37.
Yao, G., Chung, C.-W., Yu, C.-F., & Wang, J.-D. (2002). Development and verification of validity and reliability of the WHOQOL-BREF Taiwan version. Journal of the Formosan Medical Association, 101(5), 342–351.
Zuiches, J. J. (1981). Residential preferences in the United States.