همگرایی نگرش های جامعه شناختی و اقتصادی در رویکرد نهادگرایی به توسعه

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه یاسوج

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه یاسوج

چکیده

هدف این مقاله ارائه تصویری از تعامل و همگرایی جامعه‌شناسی و اقتصاد در رویکرد نهادگرایی به توسعه است و قصد دارد ابعاد گوناگون این دستگاه نظری را در تبیین توسعه نشان دهد. در این مقاله، ابتدا با بررسی تعریف نهاد، دیدگاه میردال به نهادگرایی و توسعه آورده شده سپس سیر رشد و تکمیل مکتب نهادگرایی ذکر شده و سرانجام نگرش این مکتب به توسعه اقتصادی آورده شده است. می‌توان گفت که نهادگریان، توسعه را با نگاهی روشمند و متکی به ابزارهای تحلیلی اقتصادی و بطور همزمان لحاظ‌کننده‌ی تمامی عوامل فراتر از رشته‌ی اقتصاد می‌نگرند. یکی از جمع‌بندی‌های مهم نهادگرایان این است که آموزه‌ی اقتصاد بازار آزاد در بهترین حالت، حتی اگر همه‌ی کاستی‌های روش‌شناختی آن نادیده گرفته شود فقط می‌تواند موارد موفق توسعه را تبیین کند. مطالعات تاریخی نهادگرایان نشان می‌دهد که در تاریخ بیشتر واحدهای اقتصادی – اجتماعی جهان ناکارآمد بوده‌اند و در چارچوب الگوی تبیینی اقتصاد متعارف، که از آموزه‌ی داروینیسم اجتماعی تأثیر پذیرفته است تبیین‌شدنی نیستند. بنابراین نهادگرایان کوشیده‌اند بقای واحدهای ناکارآمد را نیز روشمندانه تبیین کنند. بر همین اساس، می‌توان گفت نهادگرایان که با تعامل رویکردهای جامعه‌شناختی و اقتصادی به تبیین مباحث توسعه‌ای و اقتصادی پرداخته‌اند، الگویی روشمند و جامع‌نگر را برای تبیین توسعه به ویژه توسعه اقتصادی ارائه داده‌اند.

کلیدواژه‌ها