فهم تجارب زیسته‌ی حاشیه نشینان از نابرابری اجتماعی (مورد: حاشیه نشینان شهر کوت عبدالله)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار جامعه شناسی، گروه علوم اجتماعی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

3 استادیار جامعه شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

4 دانشجوی دوره دکتری جامعه شناسی گرایش بررسی مسائل اجتماعی ایران، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

10.22034/jeds.2024.58500.1757

چکیده

نابرابری اجتماعی از گذشته‌های دور همواره به عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل جوامع بشری مطرح بوده است، پیچیدگی‌های مفهوم نابرابری باعث ایجاد نظرات مختلفی حول بایسته‌های تعدیل یا توجیه آن در جوامع مختلف شده است. حاشیه‌نشینان اطراف کلان شهرها معمولاً به دلیل مقایسه وضعیت منطقه با مناطق برخوردار و مرفه نشین، نابرابری‌ها را عمیق‌تر و شدیدتر تجربه می‌کنند و ادراک خاصی از این موضوع دارند. در این تحقیق به دنبال پاسخ به سؤالاتی نظیر اینکه حاشیه‌نشینان کوت عبدالله چه برداشتی و چه تجاربی از نابرابری اجتماعی دارند؟ عوامل مؤثر بر تجربه نابرابری اجتماعی آنها کدامند؟ و حاشیه‌نشینان چگونه با نابرابری کنار می‌آیند؟(مکانیسم سازگاری) هستیم.
در این مقاله سعی شده با استفاده از روش کیفی و رویکرد پدیدارشناسی تفسیری و با در نظر گرفتن صدای خاموش حاشیه‌نشینان، تجربه زیسته مشارکت‌کنندگان از نابرابری اجتماعی مورد واکاوی قرار گیرد. به این منظور از طریق مصاحبه‌های عمیق نیمه ساختاریافته با تعداد 21 نفر که با استراتژی نمونه‌گیری هدفمند انتخاب گردیدند، اطلاعات مورد نیاز گردآوری شده‌اند. یافته‌های تحقیق با استفاده از روش تحلیل پدیدارشناسی تفسیری اسمیت و همکارن مورد تحلیل قرار گرفته‌اند.
از مجموع مصاحبه‌ها تعداد 9 مقوله و 26 مفهوم استخراج گردیدند. مقولات استخراج شده شامل: فوران محرومیت، تبعیض‌های ساختاری ادراک شده، احساس رها شدگی، ناکارآمدی دولت و کژاورگی اقدامات آن، جاافتادگی وضعیت نابرابر، فضا-مکان طرد شده، اراده ساختاری کنترل کننده، تشدید آسیب‌های اجتماعی و انفعال‌گرایی می‌باشند. یافته‌های به دست آمده از تحقیق نشان می‌دهد حاشیه‌نشینان شهر کوت عبدالله با توجه به مجاورت با کلان شهر اهواز و همچنین چاه‌های نفت و شرکت‌های نیشکر و صنایع فولاد اطراف این منطقه، محرومیت عمیقی را احساس می‌کنند که ناشی از بی توجهی‌ها و بی اعتنایی‌ها به رفاه مردم بومی منطقه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Understanding the lived experiences of marginal residents of social inequality (Case: Marginal residents of Kot Abdullah city)

نویسندگان [English]

  • karim rezadoost 1
  • Abdul Reza Navah 2
  • ali boudaghi 3
  • karim hamidi 4
1 Associate Professor of Sociology, Department of Social Sciences, Faculty of Economics and Social Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
2 Associate Professor of Sociology, Department of Social Sciences, Faculty of Economics and Social Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
3 Assistant Professor of Sociology, Shahid Chamran University of Ahvaz,, ahvaz, Iran
4 PhD student of sociology majoring in Iranian social issues, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

Since the distant past, social inequality has always been considered as one of the most important issues of human societies, the complexities of the concept of inequality have caused various opinions about the need to adjust or justify it in different societies. In this article, an attempt has been made to analyze the participants' lived experience of social inequality using the qualitative method and interpretive phenomenological approach. For this purpose, through in-depth semi-structured interviews with 21 people who were selected with a purposeful sampling strategy, the required information has been collected. The research findings have been analyzed using the interpretive phenomenological analysis method of Smith et al. 9 categories and 26 concepts were extracted from all the interviews. The extracted categories include: eruption of deprivation, perceived structural discrimination, feeling of abandonment, inefficiency of the government and the brutality of its actions, entrenchment of unequal status, excluded space-place, controlling structural will, intensification of social damage and passivity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social inequality
  • marginalized people
  • interpretive phenomenology
  • deprivation