چالش‌های اجتماعی تجربه شده بیماران مبتلا به آچ آی وی: تحقیقی پدیدارشناسانه

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

2 استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی و تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

3 استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

10.22034/jeds.2024.57416.1736

چکیده

اچ‌آی‌وی بیماری نوپدیدی است که به خاطر انتشار سریع و شدت اثر آن در تاریخ بشر منحصر به فرد بوده و چالش‌های اجتماعی و اقتصادی جبران‌ناپذیری بر مبتلایان و همچنین جامعه به وجود آورده است. بر این اساس این تحقیق به منظور مطالعه چالش‌های اجتماعی تجربه شده بیماران مبتلا به اچ‌آی‌وی انجام گرفته است. روش پژوهش، کیفی و از نوع پدیدارشناسی است. جامعه آماری شامل مبتلایان به اچ آی وی باشگاه مثبت تبریز به تعداد 140 نفر می باشد که براساس روش نمونه گیری هدفمند و نیز اشباع نظری 16 نفر از مبتلایان به اچ آی وی برای مصاحبه انتخاب شدند. در این پژوهش برای گردآوری اطلاعات از تکنیک مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شده است. مفاهیم و مقولات به دست آمده از مصاحبه ها نشان داد مبتلایان به اچ‌آی‌وی از طرق مختلف نظیر؛ تزریق، ازدواج با مبتلایان که موقع ازدواج بیماری خود را از طرف مقابل انکار کرده بودند و یا از طریق والدین خود مبتلا شدند که به نوعی قربانی محسوب می شوند. در زمینه درمان، بعضی از مبتلایان اشاره به این داشتند که به جز کادر پزشکی مرکز بیماری‌های رفتاری، برخی پزشکان به علت عدم آگاهی در این زمینه با بیماران بد رفتاری می کنند و یا آنها را به نوعی طرد می کنند و با توجه به طرد مبتلایان از طرف مردم عادی و کادر پزشکی به علت ناآگاهی در زمینه اچ‌آی‌وی و نحوه انتقال آن، مبتلایان بیماری خود را انکار می‌کنند که این امر منجر به افسردگی و گوشه‌گیری بیماران می شود و با توجه به برچسب‌هایی که به مبتلایان می زنند آنها اچ‌آی‌وی را مساوی با مرگ می دانند و به دنبال خودکشی می باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Social challenges experienced by patients with HIV: a phenomenological study

نویسندگان [English]

  • Amir Ranjbar 1
  • Davood Ebrahimpoor 2
  • Safar Hayati 3
1 Master of Sociology, Islamic Azad University, Tabriz branch
2 Assistant Professor, Department of Social Sciences, Faculty of Humanities and Educational Sciences, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
3 Assistant Professor, Department of Social Sciences, Tabriz University, Tabriz, Iran
چکیده [English]

HIV is a newly emerging disease that is unique in human history due to its rapid spread and severity of its effect, and has caused irreparable social and economic challenges to the sufferers as well as the society. Based on this, this research was conducted to study the social challenges experienced by patients with HIV. The research method is qualitative and phenomenological. The statistical population includes 140 people with HIV from positive club in Tabriz, based on the purposeful sampling method and theoretical saturation, 16 people with HIV were selected for interview. In this research, semi-structured interview technique was used to collect information. Concepts and categories obtained from the interviews showed that HIV sufferers in different ways such as; Injection, marriage with infected people who had denied their illness from the other party during marriage, or were infected through their parents, who are considered a kind of victim. In the field of treatment, some sufferers mentioned that, except for the medical staff of the Center for Behavioral Diseases, some doctors misbehave with patients due to lack of knowledge in this field or reject them in some way, and according to the rejection of the sufferers On the part of ordinary people and medical staff, due to ignorance about HIV and how it is transmitted, sufferers deny their illness, which leads to depression and isolation of patients, and according to the labels given to sufferers, they equate HIV with They know death and seek suicide.

کلیدواژه‌ها [English]

  • HIV
  • social challenges
  • phenomenology
  • exclusion
  • HIV phobia

مراجع

احمدنیا، شیرین؛ زاهدی، محمدجواد؛ کاظمی‌نژاد، سیده زهرا (1396). جامعه‌شناسی تجربه زیسته زنان مبتلا به ایدز، مجله مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دوره 6، شماره 4: 660-633.
امیری، سیاوش و موحد مجد، مجید (1395). ناآگاهی: تفسیر تجارب زیسته بیماراى مبتلا به ایدز، مجله تحقیقات بالینی در علوم پیراپزشکی، سال پنجم، شماره چهارم، صص 325-316.
امیری، مینا؛ ودادهیر، ابوعلی (1396). داغ ننگ و تبعیض: دو مضیقه اجتماعی دخیل در افشای وضعیت ابتلا توسط افراد مبتلا به آچ آی وی، مجله بررسی مسائل اجتماعی ایران، دوره 8، شماره 2: 33-5.
آوانسیان، اِما؛ ناصری راد، محسن؛ آبراهامیان، هراند و انیس، سارا (1396). اندازۀ شبکۀ اجتماعی و احتمال وقوع اچ آی وی/  ایدز در میان مبتلایان جنسی مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری، آموزش بهداشت و ارتقا سلامت ایران، دوره 5، شماره 2، صص 80-73.
بهروان، حسین؛ نوغانی، محسن و عباچی، اعظم (1391). بررسی فرآیند برچسب زنی به بیماران اچ آی وی (ایدز) و پیامدهای آن (مطالعه موردی)، مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره دوازدهم، شماره 3: 166-143.
بهمنش، مریم؛ طائری، کتایون؛ حسینی، سید محسن و برومندفر، زهرا (1395). ارتباط کیفیت زندگی و حمایت اجتماعی در زنان مبتلا به اچ آی وی یا ایدز، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، سال بیستم، شماره 3 ( پی در پی 86)، صص 47-40.
تازیکی، طلعت (1393). بررسی راهکارهای پیشگیری اجتماع مدار از اعتیاد به مواد مخدر در اطفال و نوجوانان (با تأکید بر آموزش کار با جامعه)، فصلنامه دانش انتظامی خراسان شمالی، سال اول، شماره دوم. 
ترکاشوند، فاطمه؛ اسدپور، محمد؛ شیخ فتح الهی، محمود؛ شیخی، الهه؛ صالحی شهربابکی، محمدحسین؛ حسینی، امیدرضا؛ باختر، مرضیه؛ بیدکی، رضا (1394). فراوانی رفتارهای پرخطر در افراد HIV مثبت مراجعه کننده به مراکز بیماری‌های رفتاری شهرستان‌های کرمان و رفسنجان در سال 1391، مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، دوره 14، شماره 7: 598-587.
حمایت‌خواه، مجتبی؛ صفرزاده جهرمی، حسن (1402)، تجربه انک اجتماعی در مبتلایان به AID/HIV، مجله مطالعات اجتماعی ایران، دوره 16، شماره 2: 46-28.
دلاور، علی (۱۳۸۳). مبانی نظری و عملی پژوهش، تهران، رشد
رابرتسون، یان (1372). درآمدی بر جامعه، ترجمه‌ی حسین بهروان، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی.
ساسانی، لیدا؛ ناجی، سید علی و عابدی، حیدر علی (1392). تجربه زیسته بیماران مبتلا به ایدز از انگ اجتماعی (مطالعه‌ای پدیدارشناسی)، مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، دوره 20، شماره 4، صص 495-487.
ستار، پروین و اسلامیان، ایوب (1393). تجربه زیسته زنان مبتلا به ویروس اچ آی وی از روابط اجتماعی، زن در توسعه و سیاست، دوره 12، شماره 2، صص 228-207.
عباچی، اعظم؛ بهروان، حسین (1392). بررسی تأثیر انگ بر کیفیت زندگی مبتلایان به اچ آی وی/ ایدز (یک مطالعه پدیدارشناسی)، مجله تحقیقات کیفی در علوم سلامت، سال 2، شماره 2، صص 172-158.
عباسیان، لادن؛ مؤیدی نیا، سعیده؛ ناصری راد، محسن؛ توکل، محمد و عباسی محمود (1394).  تجربۀ زیسته زنان مبتلابه اچ. آی. وی/ ایدز و ایفاء حقوق اجتماعی آنان: یک مطالعه پدیدارشناختی هرمنوتیک، مجله علوم پزشکی رازی، دوره 22، شماره 133، صص 50-41.
گیدنر، آنتونی (1386). جامعه‌شناسی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
گیدنز، آنتونی (1387). راه سوم، بازسازی سوسیال دموکراسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر شیرازه.
محمدی، بیوک (1387). درآمدی بر روش تحقیق کیفی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
Adelekan, B., Andrew, N., Nta, I., Gomwalk, A., Ndembi, N., Mensah, C., ... & Aliyu, A. (2019). Social barriers in accessing care by clients who returned to HIV care after transient loss to follow-up. AIDS Research and Therapy, 16(1), 1-7.‏
Brownfield, David & Thompson, Kevin. (2005) Self-Concept and Delinquency: The Effects of Reflected Appraisals by Parent and Peers, Western Criminology Review, 6(1), 22-29.
Fauk, N. K., Hawke, K., Mwanri, L., & Ward, P. R. (2021). Stigma and discrimination towards people living with HIV in the context of families, communities, and healthcare settings: a qualitative study in Indonesia. International journal of environmental research and public health, 18(10), 5424.‏
Harris, Angelique C. (2010), Sex, Stigma, and the Holy Ghost: The Black Church and The Construction of AIDS in New York City, Springer Science: J Afr Am St 14: 21- 43.
Haynes-Lawrence, D. (2008), Home visitors' perceptions of teen mothers: Using Qualitative research to explore labeling theory, children and Youth Services Review, 30 (12). 1386-1394.
Li Li, Sheng Wu, Zunyou Wu, Stephanie Sun, Haixia Cui, and Manhong Jia (2006), Understanding Family Support for People Living with HIV/AIDS in Yunnan, China, springer: AIDS and Behavior, Vol.10, No. 5.
Makoae, L. N., Greeff, M., Phetlhu, R. D., Uys, L. R., Naidoo, J.R., Kohi, T. W., (2008), Coping with HIV- related stigma in five African countries. The Journal of the Association of Nurses in AIDS Care, 19(2), 137.
Nachega, J. B., Morroni, C., Zuniga, J. M., Sherer, R., Beyrer, C., Solomon, S., ... & Rockstroh, J. (2012). HIV-related stigma, isolation, discrimination, and serostatus disclosure: a global survey of 2035 HIV-infected adults. Journal of the International Association of Physicians in AIDS Care, 11(3), 172-178.‏
Simbayi, L. C., Kalichman, S., Strebel, A., Cloete, A., Henda, N., & Mqeketo, A. (2007). Internalized stigma, discrimination, and depression among men and women living with HIV/AIDS in Cape Town, South Africa. Social science & medicine, 64 (9), 1823-1831.
Stangl, A. L., Earnshaw, V. A., Logie, C. H., Van Brakel, W., C. Simbayi, L., Barré, I., & Dovidio, J. F. (2019). The Health Stigma and Discrimination Framework: a global, crosscutting framework to inform research, intervention development, and policy on health-related stigmas. BMC medicine, 17, 1-13.‏
Tran, B. X., Phan, H. T., Latkin, C. A., Nguyen, H. L. T., Hoang, C. L., Ho, C. S., & Ho, R. C. (2019). Understanding global HIV stigma and discrimination: are contextual factors sufficiently studied?(GAPRESEARCH). International journal of environmental research and public health, 16(11), 1899.‏
Turan, J. M., & Nyblade, L. (2013). HIV-related stigma as a barrier to achievement of global PMTCT and maternal health goals: a review of the evidence. AIDS and Behavior, 17, 2528-2539.‏
Ulasi. Preko. Baidoo Bayard. Ehiri M. Joly. Joly, (2009), HIV/AIDS-related stigma in Kumasi, Ghana, Health & Place, 15(1), 255-262.
جامعه شناسی اقتصادی و توسعه
دوره 12، شماره 2
پاییز و زمستان 1402
اسفند 1402
صفحه 1-24

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار