واکاوی تجربه و تفسیر کنشگران صنعت هوایپمایی از چالش های توسعه صنعت هواپیمایی بازرگانی در ایران

نوع مقاله : مستخرج از پایاننامه

نویسندگان

1 دانشیار علوم اجتماعی دانشگاه یزد، یزد، ایران.

2 دانشجوی دکترای علوم اجتماعی دانشگاه یزد، یزد، ایران

10.22034/jeds.2024.57145.1732

چکیده

صنعت هواپیمایی یکی از فاکتورهای مهم در توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و از مهمترین شاخص های رشد اقتصادی هر کشوری است. این صنعت علاوه بر آنکه پیشران دیگر بخش های اقتصاد ملی است، به دلیل نقشی که در افزایش رفاه مصرف کننده و نیز توسعه فرهنگی ملت ها دارد، دارای منافع اجتماعی است. با درک اهمیت این صنعت، این مقاله درصدد بررسی چالش ها و موانع توسعه صنعت هواپیمایی بازرگانی ایران است. بر این اساس سؤال اصلی پژوهش این است که کنشگران و فعالان صنعت هواپیمایی چالش های و موانع توسعه این صنعت را چگونه درک و تفسیر می‌کنند؟ و بسترها و دلایل آن را چه می‌دانند؟ روش تحقیق کیفی و به روش تحلیل تماتیک(تحلیل مضمون) انجام ‌شده است. مشارکت کنندگان 23 نفز از فعالان و کنشگران این صنعت هستند. مصاحبه‌شوندگان با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و داده‌ها از طریق مصاحبه فردی نیمه ساختاریافته جمع آوری شد. تحلیل داده ها به روش مضمونی انجام گرفت. بدین منظور، ابتدا به روش کدگذاری توصیفی و در مرحله بعد کدگذاری تفسیری صورت گرفت. از تحلیل مصاحبه‌ها 48 مفهوم و از مفاهیم استخراج‌شده 12مقوله و از بین مقولات 4 مقوله هسته احصا شد. بر اساس یافته های تحقیق کم سواد راهبردی، سیاست زدگی، جهانی شدن انحصاری و تحریم صنعت هواپیمایی ،مهمترین چالش ها و موانع فرا روی توسعه صنعت از منظر کنشگران و فعالان این صنعت محسوب می شوند. همچنین نتایج این مطالعه نشان می دهد در صنعت هواپیمایی به دلیل دارا بودن ماهیت بین المللی آن دولت نقشی اساسی در توسعه آن دارد و دولت بازیگر اصلی در میدان این صنعت محسوب می شود و توسعه صنعت تا حدود زیادی تابع کیفیت مداخلات و نوع رویکرد دولت به صنعت هواپیمایی بازرگانی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analyzing the experience and interpretation of aviation industry activists on the challenges of developing the commercial aviation industry in Iran

نویسندگان [English]

  • Masud Hajizadeh Mwymandi 1
  • Mehdi Nayehdar 2
1 Associate Professor of Social Sciences, Yazd University, Yazd, Iran.
2 PhD candidate of social sciences, Yazd University, Yazd, Iran
چکیده [English]

Airline industry is one of the important factors in economic, social, political and cultural development and one of the most important indicators of economic growth of any country. In addition to being the driver of other sectors of the national economy, this industry has social benefits due to its role in increasing consumer welfare and cultural development of nations. Considering the economic, social and political dimensions of this industry,This article with a pathological view of Iran's aviation industry during the last half century, tries to examine the challenges and obstacles to the development of Iran's commercial airlines industry. Based on this, the main question of the research is, how do the actors and activists of the aviation industry understand and interpret the challenges and obstacles to the development of this industry? And what do they know about its bases and reasons? The method of qualitative research was done by thematic analysis. The interviewees were selected by purposive sampling method; And in the next step, basic information was extracted using the maximum diversity method. Data were collected through semi-structured individual interviews. Data analysis was done by thematic method. For this purpose, descriptive coding was done first, followed by interpretive coding. In this way, the extraction of meaning units, coding, categorization and finally access to core categories or themes of the events were done. From the analysis of the interviews, 48 concepts and 12 categories were obtained from the extracted concepts, and 4 core categories were counted among the categories. Based on the findings of the research, low strategic literacy, politicization, monopolistic globalization and Sanction of the airline industry are the most important challenges and obstacles to the development of the industry from the point of view of activists and activists of this industry.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic sociology
  • state
  • air transportation
  • airline industry
  • sanction
بوردیو، پی‌یر (1395)، ساختارهای اجتماعی اقتصاد، ترجمه حسن چاوشیان، تهران، موسسه عالی پژوهش‌های تامین اجتماعی.
جمسی، یوسف، قاسمی، محمد، یوسفیان، علی (1384)، مباحثی در باب نظریه انتخاب عمومی: (دیدگاه نهادی به سیاستگذاری عمومی)، تهران: مجلس شورای اسلامی، مرکز پژوهش‌ها.
چنگیری، علی، تورانی، حیدر (1400)، واکاوی موانع و چالش‌های سیاستگذاری آموزشی حوزۀ حمل و نقل هوایی (مورد مطالعه: دانشکدۀ صنعت هواپیمایی)، فصلنامه سیاست‌نامه علم و فناوری، دوره 11، شماره1، صص 129-139.
دانشگاه صنعتی امیرکبیر (1398)، برنامه راهبردی صنعت حمل و نقل هوایی جمهوری اسلامی ایران، خلاصه مدیریتی.
سلامی، حسین، علوی، سیدمحمد (1396)، طراحی مدیریت الگوی راهبردی نظام هوانوردی در فضای جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مطالعات دفاعی راهبردی، سال پانزدهم، شماره 68، صص 5-26.
ضرابی، اصغر و محمدی، جمل و سقایی، محسن (1388)، چالش‌های صنعت حمل و نقل هوایی ایران (مطالعه موردی ترافیک هوایی اصفهان)، مجله جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، سال 20، شماره 33، صص 23-44.
عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمد سعید؛ فقیهی، ابوالحسن؛ شیخ‌زاده، محمد (1390)، «تحلیل مضمون و شبکه مضامین روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی»، فصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی، سال پنجم، شماره دوم، شماره پیاپی 10، صص 151-198.
عطروش، عباس (1386)، تاریخچه‌ی هواپیمایی بازرگانی در ایران، تهران، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، چاپ اول.
گلشن خواص، رضا، فوری، حمیدرضا، احمدی فینی، علیرضا، خسروی، خسرو، خاتم‌زاده دهبنه، یاسر (1400)، بررسی لایحه بودجه 1401 کل کشور (61): بخش حمل و نقل، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات زیر بنایی، گروه حمل ونقل، شماره مسلسل 18091.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (1400)، واکاوی راهبرد اصلاح شبکه حمل ونقل هوایی کشور، دفتر مطالعات زیربنایی، شماره مسلسل 18060.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (1398)، گزارش فراتحلیل چالش‌های حمل و نقل هوایی، دفتر مطالعات زیربنایی، شماره مسلسل 16414.
نیک‌نژاد، مهدی، هژبر کیانی، کامبیز، سرلک، احمد، خوشنویس، مریم (1400)، اثر ارزش افزوده صنعت حمل و نقل هوایی بر اشتغال این صنعت، مجله پژوهش‌های برنامه و توسعه، دوره2، شماره7، صص 72-98.
Almas Heshmati, Jungsuk Kim (2016), Efficiency and Competitiveness of International Airlines, Springer Science & Business Media Singapore.
Hafeez, u, Deen, Saleem Arshad(2007), CHALLENGES FOR THE COMMERCIAL AIRLINE INDUSTRY IN PAKISTAN, Market Forces Research Journal, Volume 2, No 4, pp1-9.
IATA (2014), Aviation benefits beyond borders.
IATA (2019), Aviation Benefits Report.
ICAO (1973), Annual Report of the Council -1973, A.21.REP.9085.EN. pdf.
ICAO (2023), Presentation of 2021 Air Transport statistical results, available at:https://www.icao.int/sustainability/WorldofAirTransport.
John Wensveen (2012), THE AIRLINE INDUSTRY: Trends, Challenges, Strategies, Leadership and Policy Seminar Series, the University of Sydney, Australia.
Peter P. Belobaba (2002), the Airline Industry Since 9/11: Overview of Recovery and Challenges Ahead, MIT Global Airline Industry Program, Washington, DC.
Xiaowen Fu a, Anming Zhang b, Zheng Lei (2012), Will China’s airline industry survive the entry of high-speed rail?, Research in Transportation Economics, Volume 35, Issue 1, Pages 13-25.