Structural Modeling of Changes and Transformations in Cooperatism in Iranian Society

Authors

1 Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

2 Department of Social Sciences, Faculty of Literature and Humanities, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.

3 Department of social sciences education, farhangian University, p.o. Box14665-889 tehran, iran

4 Department of Rural Development, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran

5 Department of Sociology, Arak University, Arak, Iran.

10.22034/jeds.2025.66648.1866

Abstract

Introduction: The aim of the research is to understand the changes and transformations in cooperatism (or the cooperative movement) in Iranian society. This process leads to presenting a realistic picture and image of the status of this moral value, serving as a necessary step for comprehending the state of cooperatism and providing a basis for correctly engaging in the process of social and cultural policymaking.
Methodology: The present research method is based on the secondary analysis of existing data. The statistical population for this data includes all citizens residing inside Iran. A random sample of 12,956 individuals was selected from this population across all provinces of the country. Based on the theoretical framework of the research, behavioral-attitudinal cooperatism was explained (or modeled) using the Structural Equation Modeling (SEM) method utilizing the AMOS software.
Results: The results of the Structural Equation Modeling test indicated a good fit of the model to the data. According to the proposed model, the issue of cooperatism in its attitudinal-behavioral dimension is influenced by various factors, including: The level of citizens' knowledge and awareness regarding cooperative companies. Attitude towards the cooperative and its performance. Perception of the moral values prevalent in society. History of membership and activity of individuals in various social institutions. Finally, citizens' social capital, which encompasses social relationships, interpersonal social trust, and institutional and generalized social trust.
Conclusions: The results indicate that despite the economic nature of cooperative companies in the current circumstances, their condition for success reverts to the social context within the society. Therefore, policymakers must focus on strengthening social infrastructures and institutional trust as a fundamental step for the development of cooperatism in Iran.

Keywords

Main Subjects

References

منابع
امیرنژاد، ح.، مزرعه ف.، زاهدیان تجنکی، ر. (۱۳۹۷)، بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت مالی تعاونی‌های کشاورزی شهرستان‌های منتخب استان مازندران، راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی، دوره 5، شماره 10، صص ۲۶-۲۰.
انصاری، ح. (۱۳۸۱)، پژوهشی در تعاونی‌های روستایی ایران مطالعه موردی شرکت تعاونی روستایی شباهنگ شهریار، مؤسسه تحقیقات تعاونی، قم: انتشارات ام‌ابیها.
انصاری، ح. (۱۳۸۲)، بررسی راهکارهای توسعه و ترویج مشارکت‌های مردمی و فرهنگ کار جمعی در جامعه از طریق تشکل‌های تعاونی (طرح پژوهشی ملی). تهران: وزارت تعاون و مؤسسه تحقیقات تعاونی دانشگاه تهران.
انصاری، ح.، جورابلو، م، پورافکاری، ن.، هاشمیان‌فر، س. ع. (1394)، بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت اعضای تعاونی‌های تولیدی کشاورزی و مقایسۀ آن با تعاونی‌های تولیدی صنعتی در استان تهران، فصلنامه تعاون و کشاورزی، دوره 4، شماره 13، صص 98-73.
ایمانی، ب.، ولدبیگی، ر. (1398)، واکاوی عوامل مؤثر بر موفقیت شرکت‌های تعاونی روستایی با استفاده از مدل ارزیابی متوازن: مطالعه موردی شرکت تعاونی روستایی پیراقوم شهرستان اردبیل، روستا و توسعه، دوره 22، شماره 2، صص 44-27.
باباخانی، ا.، و واحدی، م. (1396)، بررسی تأثیر سرمایۀ اجتماعی در میزان موفقیت تعاونی­های شیلات استان ایلام، فصلنامه تعاون و کشاورزی، دوره 6، شماره 22، صص 79-53.
برفی زاده، ل.، غنیان، م.، و سواری، م. (1401)، شناسایی عوامل مؤثر بر موفقیت تعاونی‌‌های تولید روستایی در استان لرستان،  فصلنامه اقتصاد فضاو توسعه روستایی، دوره 11، شماره 42، صص 46-25.
چلبی، م. (1375)، جامعه‌شناسی نظم: تشریح نظری نظم اجتماعی، چاپ اول، تهران: نشر نی.
حیدری، ف.، نادری مهدیی، ک.، یعقوبی فرانی، ا.، حیدری، ع. (1394)، شاخص‌های شناسایی تعاونی‌های موفق کشاورزی، فصلنامه تعاون و کشاورزی، دوره 4، شماره 14، صص 60-39.
دواس، دی. ای. (1385)، پیمایش در تحقیقات اجتماعی، ترجمه هوشنگ نایبی، تهران: نشر نی.
دولتی، ن.، نادری مهدیی، ک.، سعدی, ح. (1391)، شناسایی عوامل ساختاری- برون‌سازمانی مؤثر بر رکود شرکت‌های تعاونی دهیاری‌های استان همدان، فصلنامه تعاون و کشاورزی، دوره 1، شماره 4، صص ؛ 103-85.
زادتوت آغاج، ا. (1388)، عوامل موثر بر رکود تعاونی‌های غیرفعال شهرستان زنجان و راهکارهای لازم جهت احیای آنها، فصلنامه تعاون و کشاورزی، دوره 20، شماره 207-206، صص 76-59.
زارع‌شاه‌آبادی، ا.، اسلامی، ب.، مهدی‌پور خراسانی، م. (1391)، بررسی تأثیر میزان سرمایه اجتماعی در موفقیت تعاونی‌های تولیدی شهر یزد، برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره 3، شماره 11، صص 214-183.
زارع‌شاه‌آبادی، ا.، حاجی‌زاده میمندی، م.، سیارخلج، ح. (1394)، عوامل اجتماعی ـ فرهنگی مرتبط با موفقیت تعاونی‌های تولیدی شهر یزد. توسعه اجتماعی، دوره 10، شماره 1، صص 127-156.
زرگرانی، س.، ریاحی، و.، افراخته، ح. (1402)، عوامل موثر بر مشارکت اعضای شرکت‌های تعاونی روستایی در استان تهران (مطالعه موردی: تعاونی‌های شهرستان شهریار)، مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‎های انسانی، دوره 18، شماره 1، صص 269-257.
شامرادیان، س. (1398)، شناسایی عوامل مؤثر بر عدم موفقیت شرکت‌های تعاونی تولیدی شهرستان سنندج با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره. پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد رشتۀ مدیریت کسب‌وکار، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج.
شوکت فدایی، م.، خالدی، م.، اینانلو، ک. (1392)، ارزیابی عوامل موثر در موفقیت شرکت‌های تعاونی تامین کننده نیاز دامداران استان قزوین، نشریه پژوهش در علوم باغبانی، دوره 3، شماره 2، صص 66-57.
عطائی، پ.، ایزدی، ن.، یعقوبی فرانی، ا. (1395)، مستندسازی تجربیات مدیریتی تعاونی‌های تولیدی موفق استان همدان، فصلنامه تعاون و کشاورزی، دوره 5، شماره 18، صص 28-1.
غفاری، غ. ر. (1392)، سنجش سرمایه اجتماعی در ایران / 1383 (موج اول)، تهران: شورای اجتماعی کشور.
غفاری، غ. ر. (1394)، سنجش سرمایه اجتماعی در ایران / 1393 (موج دوم)، تهران: دفتر طرح‌های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
غفاری، غ. ر. (1397)، سنجش سرمایه اجتماعی در ایران / 1397 (موج سوم)، تهران: شورای اجتماعی کشور.
فاریابی، م.، احمدوند، م. (1394)، عوامل مربوط به موفقیت تعاونی‌های تولید روستایی در جنوب استان کرمان، فصلنامه تعاون و کشاورزی، دوره 4، شماره 16، صص 129-103.
الفتی، ج.، رنگریز، ح.، احمدی، ک.، رضایی، ب. (1399)، عوامل مؤثر بر موفقیت شرکت‌های تعاونی تولیدی استان کرمانشاه. فصلنامه تعاون و کشاورزی، دوره 9، شماره 34، صص 146-119.
فوکویاما، ف. (1384)، سرمایه اجتماعی و جامعه مدنی، در سرمایه اجتماعی: اعتماد، دمکراسی و توسعه. گردآوری: کیان تاج‌بخش. ترجمه افشین خاکباز و حسن پویان. تهران: نشر شیرازه.
فیض‌آبادی، ح.، مجدی، ع. ا.، حسنی درمیان، غ. ر.، وکیلی، ه. (1401)، تحلیل جامعه‌شناختی مشارکت اعضا در تعاونی‌های کشاورزی با تاکید بر اصول تعاون (مورد مطالعه: تعاونی‌های کشاورزی استان خراسان شمالی)، توسعه محلی (روستائی-شهری)، دوره 14، شماره 2، صص 529-546.
قلی‌فر، م.، بنی‌اسدی، ن. (1391)، عوامل موثر بر موفقیت شرکت‌های تعاونی روستایی استان زنجان از دیدگاه مدیران: کاربرد روش AHP، نشریه علوم ترویج و آموزش کشاورزی، دوره 8، شماره 2، صص 91-77.
کردعلی‌وند، س.، غنیان، م.، خسروی‌پور، ب.، یزدان‌پناه، م. (1396)، کاربرد فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی در اولویت بندی عوامل موثر بر موفقیت تعاونی‌های روستایی استان لرستان، فصلنامه تعاون و کشاورزی، دوره 6، شماره 21، صص 85-67.
کریمی، ف.، نوری‌پور، م.، هدایتی‌نیا، م.، محمدی تمری، ز. (1393)، واکاوی سازه‌های اجتماعی مؤثر بر موفقیت تعاونی‌های تولید روستایی، پژوهش‌های روستایی، دوره 5، شماره 18، صص 354-333.
گرنفل، م. (1389)، مفاهیم کلیدی بوردیو، ترجمه‌ی محمدمهدی لبیبی، تهران: نشر افکار.
گودرزی، ز.، خسروی‌پور، م.، برادران، م.، منصور، غ.، منفرد، ن. (1395)، نگرش مدیران تعاونی‌ها در زمینۀ نقش عوامل آموزشی و ابتکار و نوآوری شغلی در کارآفرینی و موفقیت تعاونی‌های کشاورزی، فصلنامه تعاون و کشاورزی، دوره 5، شماره 17، صص 142-125.
گیدنز، آ. (1386)، جامعه‌شناسی، با همکاری کارن بردسال، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
محبوبی، ا.، مقصودلو، س. (1393)، عوامل درون‏ سازمانی مؤثر بر موفقیت تعاونی زنان روستایی (مطالعه موردی: تعاونی فدک در استان گلستان)، فصلنامه تعاون و کشاورزی، دوره 3، شماره 9، صص 61-41.
مظفری، م. م. (1394)، بررسی کارایی اقتصادی تعاونی‌های کشاورزی شهرستان بوئین‌زهرا و اولویت‌بندی مشکلات پیشروی آن‌ها در فرآیند مدیریت و نظام بازاریابی، فصلنامه راهبردهای توسعه روستایی، دوره 2، شماره 4، صص 382-364.
ملتفت، ح.، مولائی، ج. (1404)، بررسی جامعه‌شناختی راهکارهای افزایش مشارکت اعضای تعاونی‌ها در امور مربوط به شرکت‌های تعاونی شهر اهواز، فصلنامه مطالعات توسعه پایدار شهری و منطقه‌ای، دوره 6، شماره 1، صص 20-1.
نجاتیان، م.، قاسمی، ی.، میرغفوری، س. ح. (1394)، بررسی تاثیر توانمندسازهای مدیریت دانش بر فرایند خلق دانش (مورد مطالعه: شرکت‌های تعاونی منتخب استان یزد)، پژوهش‌نامه مدیریت تحول، دوره 7، شماره 13، صص 165-136.
نصرالهی، م.، الهیاری، م. ص.، صداقت حور، ش.، نورحسینی، س. ع. (1394)، عوامل مؤثر بر عدم موفقیت تعاونی‌های چایکاران در استان گیلان، فصلنامه تعاون و کشاورزی، دوره 4، شماره 14، صص 126-111.
نظریان، م.، حسینی، م. (1396)، عوامل اقتصادی مؤثر بر توسعۀ کارآفرینی در تعاونی‌های کشاورزی استان تهران، فصلنامه تعاون و کشاورزی، دوره 4، شماره 15، صص 134-119.
نکویی‏ نائینی، س. ع.، قنبری، ی.، برقی، ح.، علی‏زاده، ن. (1395)، بررسی تأثیر مشارکت اجتماعی جامعه روستایی بر موفقیت تعاونی‌های تولید روستایی: مطالعه موردی شهرستان اصفهان، روستا و توسعه، دوره 19، شماره 3، صص 138-121.
نورمن، ب. (1384)، طراحی پژوهش‌های اجتماعی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
هاشمی، س. ض.، فولادیان، م.، میرمحمدتبار، س. ا.، تیموری، م.، تیموری، م. (1401)، بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت تعاونی ها در ایران: مطالعه‌ای فراتحلیل، توسعه محلی (روستائی-شهری)، دوره 14، شماره 1، صص 54-27.
هزار جریبی، ج. (1389)، بررسی و شناسایی عوامل موثر بر موفقیت تعاونی‌ها، برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره 1، شماره 2، صص 81-63.
یزدان پناه، ل.، صمدیان، ف. (1388)، عوامل موثر بر میزان موفقیت شرکت‌های تعاونی، مطالعه موردی صنایع دستی استان کرمان، فصلنامه تعاون، دوره 20، شماره 203-202، صص 34-19.
Ajzen, I., & Fishbein, M. (1980), Understanding Attitudes and Predicting Social Behavior. Englewood Cliffs, N, J.: Prentice Hall, Inc.
Bourdieu, P. (1984). Distinction. Translated by Richard Nice. Cambridge, MA: Harvard Univer.‏
Carlberg, J. G., Ward, C. E., & Holcomb, R. B. (2006). Success factors for new generation cooperatives. International Food and Agribusiness Management Review, 9(1), 33-52.
Chandool, N. (1997). Participation in Park Interpretive Programs and Visitors; Attitudes, Norms, and Behavior about Petrified Wood Theft (Doctoral dissertation, Virginia Tech).
Coleman, J. S. (1994). Foundations of social theory. Harvard university press.
Domingo, M. A. B. (1989). health belief model and-the theory of reasoned action. (Doctoral dissertation, University of Delaware).
Fishbein, M., & Manfredo, M. J. (1992). A theory of behavior change. Influencing human behavior, 24(1), 29-50.
Garnevska, E., Liu, G., & Shadbolt, N. M. (2011). Factors for successful development of farmer cooperatives in Northwest China. International Food and Agribusiness Management Review, 14(4), 69-84.
Manousakis, T., Sergaki, P., & Van Dijk, G. (2021). Identification of strategies for enhancing member commitment in Greek agricultural cooperatives: The opinion of cooperative experts. Revista Nacional de Administración, 12(2).
Muryani, E., Gunawan, A., & Halim Yustiyawan, R. (2022). The impact of member participation and innovation ability on the performance of the cooperatives of women’s kartini in the district of driyorejo, gresik regency. Journal of technology management & innovation, 17(3), 52-58.
Putnam, R. D., & Leonardi, R. (1993). Making democracy work: Civic traditions in modern Italy. Princeton university press.
Tregear, A., & Cooper, S. (2016). Embeddedness, social capital and learning in rural areas: The case of producer cooperatives. Journal of rural studies, 44, 101-110.

Files

Share

How to cite

Statistics