Modernization and Transformation of Traditional Family Values in Tabriz City

Authors

1 Professor of Department of Social Sciences, Faculty of Law and Social Sciences, University of Tabriz, Tabriz, Iran

2 Associate Professor, Department of Social Sciences, Faculty of Law and Social Sciences, University of Tabriz, Tabriz, Iran

3 PhD student in Economic Sociology and Development, University of Tabriz

Abstract

In recent decades, the family institution because of internal and external factors has undergone various changes and transformations. One of the most important external factors is modernization which has led to a lot of changes in traditional family values in Iran. The present research aims to study the role of modernization in the transformation of traditional family values among different generations. The statistical population of the study is married men and women over 18 years of age in Tabriz city, 600 of them were studied using multi-stage cluster sampling. Participations were divided into four generation groups according to their shared experiences. The research findings indicate that the components of modernization (education, individualism, instrumental‌ rationality,‌ reflexivity, gender egalitarianism, secularization, and consumerism) have had a significant effect on the transformation of family values from traditional to modern in the four generations. Nevertheless, the effect of modernization components on traditional family values is not the same in different generations, and this effect has been increasing from the first generation to the fourth one, so that the modernization components could explain 0.28 of the variances in traditional family values for the first generation, 0.31 for the second generation, 0.34 for the third generation, and 0.44 in the fourth generation.

Keywords

Main Subjects


احمدی، عزت‌اله؛ عدلی‌پور، صمد؛ میرمحمدتبار، سیداحمد و ابوترابی، فاطمه (1394) تاثیر شبکه اجتماعی فیس‌بوک بر ارزش‌های خانوادگی دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهر تبریز، توسعه اجتماعی، 9 (4): 134-107.
احمدی، وکیل؛ قاسمی، وحید و کاظمی‌پور، شهلا (1391) بررسی نقش گذار جمعیتی در تغییرات جامعه‌شناختی خانواده، مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان، 10 (1): 102-81.
اسحاقی، محمد؛ محبی، سیده فاطمه؛ پاپی‌نژاد، شهربانو و جهاندار، زینب (1393) چالش‌های فرزندآوری زنان شاغل در یک مطالعه کیفی، زن در توسعه و سیاست، 12 (1): 134-111.

اعزازی، شهلا (1389) جامعه‌شناسی خانواده: با تاکید بر نقش، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر، تهران: روشنگران و مطالعات زنان.

افراسیابی، حسین و مرادی‌فر، طاهره (1394) بازسازی معنایی تغییر سبک زندگی زنان لر شهر یاسوج، 13 (3): 98-77.
افشانی، سیدعلیرضا (1393) رابطه طبقه اجتماعی و میزان نوگرایی در شهر یزد، مجله علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد‌، 11 (1): 52-27.
امامی، پریرخ؛ هاشمیان‌فر، سیدعلی و حقیقتیان، منصور (1397) تبیین رابطه مدرنیته و خانواده‌گرایی در شهر اصفهان، جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی، 5 (11): 251-227.
اوجاقلو، سجاد و سرایی، حسن (1393) مطالعه تغییرات زمانی ارزش فرزند در ایران (مطالعه زنان شهر زنجان)، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 3 (2): 283-261.
آزاد ارمکی، تقی و ظهیری‌نیا، مصطفی (1389) بررسی سنخ‌های ارزشی و تغییرات فرهنگی در خانواده، خانواده‌پژوهی، 6 (23): 297-279.
آزاد ارمکی، تقی و ملکی، امیر (1386) تحلیل ارزش‌های سنتی و مدرن در سطوح خرد و کلان، نامه علوم اجتماعی، 15 (30): 121-97.
تقوی، سیدمهدی و اصلانی، شهناز (1396). بررسی رابطه بین مصرف رسانه، دینداری و ارزش‌های خانواده: مطالعه موردی شهر سمنان، پژوهش‌های انتظامی- اجتماعی زنان و خانواده، 5 (2): 205-181.
تقوی، نعمت‌الله (1395) مبانی جمعیت‌شناسی، تبریز: نشر جامعه‌پژوه و دانیال.
جنادله، علی و رهنما، مریم (1393) دگرگونی در الگوی متعارف خانواده ایرانی (تحلیل ثانویه داده‌های ملی)، خانواده‌پژوهی، 10 (39): 296-277.

جهانبخش، محمدعلی (1395). خانواده و فرهنگ، تهران: ساکو.

 
چابکی، ام‌البنین (1392) مطالعه بین نسلی رابطه نگرش به طلاق و کارکردهای خانواده در زنان شهر تهران، مطالعات زن و خانواده، 1 (1): 185-159.
 
چمنی، سولماز؛ مشفق، محمود و شکربیگی، عالیه (1394) مطالعه چالش‌های فرزندآوری در شهر تهران با تاکید بر روش ترکیبی، مطالعات جنسیت و خانواده، 3 (1): 38-9.
حبیب‌پور گتابی، کرم و بابایی همتی، زرنوش (1395) مصرف نمایشی خرید در بین خانواده‌های شهر تهران (مطالعه موردی مناطق 1، 7، 19)، مطالعات راهبردی زنان، 19 (73): 124-95.
حسنی، محمدرضا؛ هدایتی، منصوره و محمدزاده، فاطمه (1396) فراتحلیل مطالعات انجام شده درباره نگرش به طلاق در سال‌های 1394-1382، مطالعات اجتماعی ایران، 11 (39: 151-126.
حسینی، حاتم (1390) جمعیت‌شناسی اقتصادی اجتماعی و تنظیم خانواده، همدان: دانشگاه بوعلی سینا.
حقیقتیان، منصور و دارابی، مسعود (1394) بررسی تاثیر نوسازی فرهنگی و مکانیسم تاثیرگذاری آن بر ارزش‌های خانواده (مطالعه موردی: شهرستان نهاوند)، مطالعات جامعه‌شناختی جوانان، 6 (20): 88-57.
خواجه‌نوری، بیژن و حسینی، مریم (1395) رابطه جهانی‌شدن فرهنگی و ارزش‌های ازدواج در بین ساکنین شهر شیراز، زن و جامعه، 7 (3): 134-115.
ربیعی، علی؛ ذاکری نصرآبادی، زهرا و علیزاده، اعظم (1393) بررسی تاثیر استفاده از رسانه‌های جمعی بر نوگرایی و شکاف ارزشی، پژوهشنامه توسعه فرهنگی اجتماعی، 1 (2): 59-41.
رحمانی، غلام‌عباس؛ وحیدا، فریدون و اسماعیلی، رضا (1395) بررسی تغییرات فرهنگی ناشی از استفاده از رسانه ماهواره در حوزه ارزش‌های خانواده (مورد مطالعه: خانواده‌های شهرستان فراشبند فارس در سال 94-1393)، پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی، 6 (13): 32-1.
رستگارخالد، امیر و محمدی، میثم (1394) تغییرات فرهنگی و افت باوری در ایران، جامعه‌شناسی کاربردی، 26 (85): 180-159.
رستگارخالد، امیر و مقدمی، ساجده (1397) بررسی رابطه تمایل به ارزش‌های عرفی و نگرش به فرزند، جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی، 5 (119: 174-153.
زارع شاه‌آبادی، اکبر؛ حاجی‌زاده میمندی، مسعود و کرم‌پور، علی (1391) عوامل موثر بر میزان نوگرایی در بین جوانان شهر شوشتر، مطالعات جامعه‌شناختی جوانان، 3 (8): 120-99.
زاهدی، محمدجواد و خضرنژاد، عمر (1392) نوسازی و فرایند تحول ارزش‌ها در حوزه خانواده،  مجله جامعه‌شناسی ایران، 14 (1): 97-68.
زاهدی، محمدجواد؛ نایبی، هوشنگ؛ دانش، پروانه و نازک‌تبار، حسین (1394) فرایند نوسازی و ظهور مسائل جدید در خانواده، رفاه اجتماعی، 15 (56): 258-227.
زاهدی، محمدجواد؛ نایبی، هوشنگ؛ دانش، پروانه و نازک‌تبار، حسین (1392) تببین جامعه‌شناختی تاثیر فرایند نوسازی در ساختار خانواده (مقایسه نقاط شهری و روستایی در استان مازندران)، شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده، 16 (61): 148-97.

ساروخانی، باقر؛ احمدی، امیدعلی و صفا، داود (1395) تحلیل گفتمان الگوهای خانواده در جامعه کنونی با تاکید بر مناسبات همسرگزینی، پژوهش‌نامه اسلامی زنان و خانواده، 4 (7): 42-9.

سرایی، حسن و اوجاقلو، سجاد (1392) مطالعه نسلی تغییر ارزش ازدواج در ایران (مطالعه موردی: زنان شهر زنجان)، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 5 (4): 41-19.
سفیری، خدیجه؛ کوهی، کمال و عبدی، رباب (1397) تاثیر مصرف کالاهای فرهنگی بر تغییر ارزش ازدواج در بین دانشجویان دانشگاه تبریز، فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 8 (1): 28-3.
صادقی فسایی، سهیلا و ایثاری، مریم (1394) مطالعه جامعه‌شناختی سنخ‌های طلاق، مسائل اجتماعی ایران، 6 (1): 156-131.
صادقی، رسول (1395) تحلیل بسترهای اجتماعی فرهنگی کاهش باروری در ایران، راهبرد اجتماعی فرهنگی، 5 (20): 246-217.
عباس‌زاده، محمد؛ سعیدی عطایی، حامد و افشاری، زهرا (1394) مطالعه برخی عوامل جریان مدرنیته موثر بر گرایش زنان به طلاق (مورد مطالعه: زنان متاهل شهر زنجان)، پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، 4 (1): 44-25.
عباسی‌شوازی، محمدجلال و صادقی، رسول (1384) قومیت و الگوهای ازدواج در ایران، پژوهش زنان، 3 (1): 47-25.
عنابستانی، علی‌اکبر و احمدزاده، سحر (1392) بررسی تفاوت‌های نسلی به لحاظ ارزش‌های خانوادگی در سکونتگاه‌های روستایی، مطالعات توسعه اجتماعی فرهنگی، 2 (3): 52-27.
عنایت، حلیمه، پرنیان، لیلا (1392) مطالعه رابطه جهانی‌شدن فرهنگی و گرایش به فرزندآوری، زن و جامعه، 4 (2): 136-109.
فرهمند، مهناز؛ خرم‌پور، یاسین؛ پارساییان، زهره و ماندگاری، فرزانه (1393) تاثیر مولفه‌های نوگرایی در حمایت خویشاوندی خانواده‌های شهر یزد، تحقیقات فرهنگی، 7 (3): 177-149.
فلاحی گیلان، روح‌الله؛ روشنفکر، پیام و پورکسایی، مریم (1391) بررسی بین‌نسلی نگرش به طلاق: مطالعه‌ای در استان زنجان، راهبرد اجتماعی فرهنگی، 1 (2): 156-139.
فوران، جان (1395) مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران، ترجمه احمد تدین، تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا.
فولادی، محمد (1393) تحلیل جامعه‌شناختی افزایش سن ازدواج؛ با تاکید بر عوامل فرهنگی، معرفت فرهنگی اجتماعی، 5 (4): 104-77.
قاسمی، وحید؛ وحیدا، فریدون؛ ربانی، رسول و ذاکری، زهرا (1389) شناخت تاثیر طبقه اجتماعی بر نگرش نسبت به جریان نوگرایی در شهر اصفهان، جامعه‌شناسی کاربردی، 21 (37): 68-43.
قنبری برزیان، علی؛ سیف‌زاده، علی و محمدی، اصغر (1396). خانواده دیجیتال، هویت دینی و ارزش‌های خانوادگی، مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، 16 (35): 50-29.
کاظمی، زهرا (1389) بررسی تاثیر آرمان‌گرایی توسعه‌ای بر شکاف بین نگرش‌های دختران و مادران آنها نسبت به ازدواج و خانواده، خانواده‌پژوهی، 6 (23): 312-299.
گیدنز، آنتونی (1394) پیامدهای مدرنیت، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: مرکز.
لبیبی، محمدمهدی (1392) نگرشی نوین به تحول ارزش‌های خانوادگی در ایران، ماهنامه علوم اجتماعی، 16 (64): 32-39.
محمدپور، احمد؛ رضایی، مهدی؛ پرتوی، لطیف و صادقی، رسول (1388) بازسازی معنایی تغییرات خانواده به شیوه نظریه زمینه‌ای، خانواده پژوهی، 5 (3):330-309.
محمودیان، حسین و رضائی، مهدی (1391) زنان و کنش کم فرزندآوری (مطالعه موردی زنان کرد)، مطالعات راهبردی زنان، 14 (55): 225-173.
مدیری، فاطمه و مهدوی، محمد صادق (1396) بررسی نسلی تاثیر دینداری بر ارزش‌های خانوادگی سنتی و مدرن در شهر تهران، پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، 6 (10): 132-109.
مشفق، محمود و غریب عشقی، سارا (1391) تحلیلی بر رابطه ارزش فرزندان و باروری بین زنان تهرانی، مطالعات راهبردی زنان، 15 (58): 120-93.
معینی، سیدرضا و شکربیگی، عالیه (1388) بررسی نوگرایی خانواده‌های ایرانی (تحقیقی در شهر تهران)، مجله جامعه‌شناسی معاصر، 1 (2): 127-105.
میرزایی، حسین؛ شریعتی، سارا و باباصفری، نافع (1393) بررسی رابطه نوسازی و تغییر نگرش‌ها و رفتارهای دینی جوانان شهر و روستاهای سنندج، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 3 (4): 637-603.
میرمحمد رضائی، سیده زهرا و ساروخانی، باقر (1397) نقش جهانی‌شدن در تغییرات دو دهه اخیر خانواده ایرانی، فصلنامه فرهنگی تربیتی زنان و خانواده، 13 (44): 164-131.
نیکخواه، هدایت‌اله؛ فانی، مریم و اصغرپور ماسوله، احمدرضا (1396) سنجش نگرش دانشجویان نسبت به ازدواج و عوامل موثر در آن، جامعه‌شناسی کاربردی، 28 (67): 122-99.
واترز، مالکوم (1381) جامعه سنتی و جامعه مدرن، ترجمه منصور انصاری، تهران: نقش جهان.
Amato, P. R., & Rogers, S. J. (1997) A longitudinal study of marital problems and subsequent divorce. Journal of Marriage and the Family, 59 (3): 612-624.
Bright, W. (2000) Cultural anthropology today. California: CRM Books, Dehmar.
Chan, K. M. E. (2016) A study of the five main aspects of the family values of youth-at-risk in a Hong Kong home for children and juveniles, Doctoral dissertation, University of Hong Kong.
Ebrahim, S., Abbasi, M. H., Adnan, A., & Bhatti, W. (2011) Cognition and impact of modernization in changing normative structure of family system, International Journal of Business and Social Science, 2 (14): 271-277.
Gavrov, S., & ‌Klyukanov, I. (2015) Sociological theories of Modernization, International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences, 2nd edition.
Georgas, J. (1989) Changing family values in Greece: from collectivist to individualist, Journal of Cross-Cultural Psychology, 20 (1): 80-91.
Harper, M. S. (2010) The relationship between individualistic attitudes and attitudes towards traditional. Social Work Theses. Providence College, Rhode Island.
Inkeles, A., & Smith, D. H. (2014) Becoming Modern, Harvard University Press.
Kavas, S., & Thornton, A. (2013) Adjustment and hybridity in Turkish family change: Perspectives from developmental idealism, Journal of Family History, 38 (2): 223-241.
Kertzer, D‌., ‌White, M., Bernardi, L., Gabrielli, G. (2009) Italy's path to very low fertility: the adequacy of economic and second demographic transition theories, European Journal of Population, 25 (1): 89-115.
Lai, Q., & Thornton, A. (2015) The making of family values: developmental idealism in Gansu, China, Social Science Research, 15: 174-188.
Manski, C., & Mayshar, J. (2003) Private incentives and social interactions: fertility puzzles in Israel, Journal of the European Economic Association, 1 (1): 181-211.
Mattingly, B. A., Wilson, K., Clark, E. M., Bequette, A. W., Weidler, D. J. (2010) Foggy faithfulness: relationship quality, religiosity, and the perceptions of dating infidelity scale in an adult sample, Journal of Familu Issues, ‌31 (11): 1465-80.
Mc Donald, P. (2000) Gender Equity, Social Institutions and the Future of Fertility, Journal of Population Research, 17 (1): 1-15.
Mishra, R., Ansari, S., & Mishra, S. (2012) A comparative study of changing Family Composition, Structure and Practices in urban area of Kanpur City (U.P.), International Journal of Scientific and Research Publications, 2 (10): 1-5.
Murthi, M. (2003) Fertility change in Asia and Africa, World development, 30 (10): 1769-1778.
Neels, K. (2006) Fertility postponement: cultural dynamics or structural change?, European Population Conference, Liverpool.
Panasenko, N. (2013) Czech and Slovak family patterns and family values in historical, social, and cultural context, Journal of Comparative Family Studies, 44 (1): 79-98.
Quismbing, A. R., & Hallman, K. (2003) Marriage in transition: evidence on age, education and assets from six developing countries, New York: Population Council.
Rahman S. A., & Uddin, Md. S. (2017) The impact of globalization on family values, International Journal of Advanced Research, 5 (8): 968-977.
Raymo, J. M., Park, H., Xie, Y., & Yeung, W. J. (2015) Marriage and family in East Asia: continuity and change, Annual Review of Sociology, 41:471-492.
Silinshm R. Martyniuk, A. (2016) Transformation trend of the institution of family. Family as a value, expectations, family policy, International conference of society, health, welfare.
Thornton, A. (2010) International family change and continuity: the past and future from the developmental idealism perspective, Demografia, 53 (5): 21-50.
Zilinskiene, L., & Ilic, M. (2018) Changing family values across the generations in twentieth-century Lithuania, Contemporary Social Science, DOI:10.1080/21582041.2018.1516297.