فراتحلیل پژوهش‌های صورت گرفته در حوزه سازمان‌های مردم نهاد؛ با تاکید بر علل مشارکت افراد در این سازمان‌ها

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی گروه علوم اجتماعی دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی دانشگاه الزهرای تهران

2 دانشیار گروه علوم اجتماعی ، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

3 استادگروه علوم اجتماعی ، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

4 استادیار گروه علوم اجتماعی ، دانشگاه پیام نور تبریز، تبریز، ایران

چکیده

در جهان مدرن امروز، سازمان‌های مردم‌نهاد، به‌عنوان رکن سوم جوامع، نماد جامعه مدنی و ابزار اصلی مشارکت مردم در عرصه‌های مختلف اجتماعی، محسوب می‌شوند. پژوهش حاضر به‌مرور و ارزیابی تحقیقات انجام‌یافته در حوزه سازمان‌های مردم‌نهاد با هدف: ۱- ارائه نمایی کلی از تمامی تحقیقات انجام‌شده ۲- سنجش اندازه اثر متغیرهای مرتبط با مشارکت مردم در این سازمان‌ها، با بهره گیری از روش فرا تحلیل، پرداخته است. پس از یک جستجوی اولیه در بانک‌های اطلاعاتی ۲۴۶ مقاله و پایان‌نامه استخراج شد. مرور تحقیقات انجام‌یافته نشان می‌دهد که بیشترین تحقیقات انجام‌گرفته مربوط به رشته‌های حقوق و علوم اجتماعی بوده است. سیر انجام پژوهش‌ها در مقاطع زمانی، حالت افزایشی داشته و نیمی از تحقیقات در سالهای ۱۳۹۵-1398 انجام‌گرفته است. مرور تحقیقات پیشین نشان داد تحقیقات مذکور را می‌توان در یک تقسیم‌بندی کلی به سه دسته: 1- آسیب‌شناسی سازمان‌های مذکور 2- بررسی عملکرد و تأثیرات سازمان‌های مردم‌نهاد بر مسائل اجتماعی، سیاسی و....3- بررسی علل مشارکت در سازمان‌های مردم‌نهاد، تقسیم کرد. در بخش دوم مقاله با توجه به گستردگی موضوعی به تحدید مسئله، اقدام و تنها به‌مرور تحقیقاتی پرداخته‌شده که در دسته سوم قرار می‌گیرند که درنتیجه تعداد ۱۱ پژوهش کمی مرتبط به‌صورت تمام شماری انتخاب و ضریب اندازه اثر متغیرها با به‌کارگیری نرم‌افزار، CMA2 و سایت فرا تحلیل آنلاین ارزیابی‌شد. نتایج نشان داد متغیرهای سن، پایگاه اقتصادی اجتماعی، تحصیلات و اعتماد اجتماعی به ترتیب جزو متغیرهای پرتکرار در پژوهش‌های این حوزه هستند. اندازه اثر متغیرهای ازخودبیگانگی و ارزش‌های مادی به ترتیب معادل ۳۸ و ۳۶ درصد است که برحسب نظام تفسیری کوهن ، این میزان تأثیر در حد متوسط ارزیابی می‌شود. غیر از دو متغیر مذکور و متغیر وضعیت تأهل، سایر متغیرها دارای شدت تأثیرگذاری ضعیف می‌باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Meta-analysis : Research on NGO, With an emphasis on the participation of people in this organization

نویسندگان [English]

  • Khadijeh Hatami 1
  • Maryam Ghazinejad 2
  • Sousan Bastani 3
  • Firouz Rard 4
1 Alzahra U
2 Alzahra University
3 Alzahra University
4 Payam Noor University
چکیده [English]

In today's modern societies, NGOs are regarded as the third pillar of society, the symbol of civil society and the primary means of people's participation in various social arenas.
Since these organizations are formed on the basis of public participation and their continuity depends on the permanence of the members' activities and activities, identifying, investigating the causes and reasons for attracting and participating people in these organizations will be an important issue. The purpose of this study is to review and evaluate research (papers and theses) conducted in this field and to collect and integrate the results of the mentioned researches in two axes: 1- To provide a general overview of the researches carried out in the field of NGOs. The tendency has been to involve people in NGOs and to measure and evaluate the impact of each of the factors under discussion using the meta-analysis model. These surveys were conducted using survey method using questionnaire tools in different statistical societies and based on reliable metrics. The effect size coefficients of variables were evaluated using software, CMA2 and online meta-analysis site. The results show that the effect size alienation and material values in the order of 38/0 - 36 / -0 which according to Cohen's system, this impact is assessed as moderate. With the exception of the two variables mentioned above and the marital status variable, the other variables have weak influence intensity. And the variables of age, socioeconomic status, education and social trust are among the most frequent variables in research in this field, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • NGOs
  • participation
  • meta-analysis
  • effect size
  • CMA2
آریان‌پور، لیلا (۱۳۸۷). تبیین نقش سازمان‌های غیردولتی جوانان به‌عنوان حاملان اصلی سرمایه اجتماعی در توسعه اجتماعی، مجله پژوهش‌های جامعه‌شناختی، ۲ (۳)، ۱۵۳.
پوریوسفی، حمید، بهاری، حبیبه. (1388). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت زنان در سازمان‌های غیردولتی (NGOS) در شهر تبریز. مطالعات توسعه اجتماعی ایران, ۱ (۲), ۲۷-47.‌
حسینی، فریده. (۱۳۸۴). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت جوانان در سازمان‌های غیردولتی (NGO).. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا (س).
راد، فیروز و فتحی، علی (1393). تحلیل جامعه‌شناختی رابطه سرمایه اجتماعی با توسعه سیاسی در ایران از سال ۱۳۵۷-۱۳۸۴، مجله مطالعات علوم اجتماعی ایران، ۱۱ (4) ۴۳-۶۷
رحمانی، نعیمه. (۱۳۸۸). بررسی عوامل جامعه‌شناختی مؤثر بر مشارکت جوانان در سازمان‌های غیردولتی شهر اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان.
سقراط، ارمغان. (۱۳۸۷). بررسی عوامل مؤثر بر گرایش زنان به مشارکت در سازمان‌های غیردولتیمطالعه موردی شهر رشت. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبائی.
سلیمان نژاد شکری، زهرا. (1391) بررسی وضعیت مشارکت اجتماعی زنان در سازمان‌های مدنی (دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور واحد اشتر). پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور استان تهران
 سید احمد میرمحمدتبار، محمد مظلوم خراسانی، (1396) فراتحلیل تحقیقات انجام‌شده در حوزه مسائل اجتماعی ایران (با تأکید بر سوءمصرف مواد)، نشریه مسائل اجتماعی ایران، ۸ (1)، ۱۴۵-۱۶۵.
صبوری، منوچهر (1385)، جامعه‌شناسی سیاسی، تهران: سخن
صفایی، زهرا. (1396). شناسایی عوامل مؤثر در گرایش افراد به مشارکت داوطلبانه در سازمان‌های مردم‌نهاد (سمن‌ها) مطالعه موردی: اعضای سمن زیست‌محیطی رفتگران طبیعت استان تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
علمی و همکاران (1389)بررسی رابطه بیگانگی اجتماعی و میزان مشارکت سیاسی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد نقده. مطالعات جامعه‌شناسی: بهار 1389 دوره 2, شماره 6؛ از ص 131-154.
غفاری، غلامرضا و محسن نیازی. (۱۳۸۵). جامعه‌شناسی مشارکت. تهران: نشر نزدیک.
فرجی، لیلا. (1389). بررسی تأثیر سرمایه‌های اجتماعی و فرهنگی بر میزان مشارکت زنان در سازمان‌های غیردولتی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبائی.
فوکویاما، فرانسیس. (1379). پایان نظم. ترجمه غلام عباس توسلی: تهران. نشر جامعه ایرانیان،
قطرانی سورکان، حسن. (1392) بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت در سازمان‌های رفاهی بخش سوم (مطالعه‌ای در میان جوانان ۱۸ تا ۳۰ سال شهرستان اشنویه). پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبائی.
محسنی، رضاعلی، خوش فر، بابایی، قربان‌علی، ابراهیمی. (1393). بررسی تأثیر سرمایه‌های اجتماعی و فرهنگی بر میزان مشارکت زنان در سازمان‌های غیردولتی. فصلنامه زن و جامعه, ۴ (شماره ۱۴), ۱۶۷-190.‌
محمدی ابوذر، نوابخش مهرداد. بررسی عوامل مؤثر در ایجاد تشکل‌های مردم سازمان با تأکید بر عوامل اجتماعی-فرهنگی (مطالعه موردی: دیدگاه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات).‌ مطالعات میان فرهنگی: ۱۳۹۲, دوره ۸, شماره ۲۰؛ از صفحه ۷۱ تا صفحه ۹۰.
محمدی، مجید. (۱۳۷۶). جامعه مدنی به منزله روش. تهران: نشر قطره.
موسی اعظمی، پوریاعطائی، وحید علی‌آبادی، مریم موسیوند، (۱۳۹۵) ارزیابی تأثیر مؤلفه‌های توانمندسازی روان‌شناختی بر مشارکت اجتماعی زنان در سازمان‌های اجتماع- محور: کاربرد معادلات ساختاری، فصلنامه زن و جامعه، ۷ (۱) ۱۴۳-۱۶۲.
نش، کیت. (1380) جامعه‌شناسی سیاسی معاصر، ترجمه محمدتقی دلفروز، تهران: نشر کویر.
نوذری، حسین علی، (1381) بازخوانی هابرماس، چشمه، تهران.
نوربخش (۱۳۹۰) «موانع درونی موفقیت NGO ها در ایران، مطالعه موردی سه سازمان غیردولتی موفق». پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی. دانشگاه علامه تهران. استاد راهنما. دکتر پیران
نیازی، افرا، هادی، نژادی، سخایی، ایوب. (1397). فرا تحلیل رابطه سرمایه فرهنگی و سبک زندگی. جامعه‌شناسی کاربردی, ۲۹ (۴), ۱-20.‌
 هومن، حیدرعلی (۱۳۸۷)؛ راهنمای عملی فرا تحلیل در پژوهش علمی. تهران: انتشارات سمت.
Aggeborn, L., Lajevardi, N., & Nyman, P. (2020). Disentangling the Impact of Civil Association Membership on Political Participation: Evidence from Swedish Panel Data. British Journal of Political Science, 1-9.
Alessandri, M. (2002, September). Is civil society an adequate theory?. In Refereed Paper, Australasian Political Studies Association Conference, University of Adelaide (Vol. 29).
Bano, M. (2019). Partnerships and the good-governance agenda: Improving service delivery through state–NGO collaborations. VOLUNTAS: International Journal of Voluntary and Nonprofit Organizations, 30(6), 1270-1283
Capital, 1–18. New York: Palgrave Macmillan.
Ciucescu, N. (2009). The role and importance of Non-Profit Organizations. Studies and Scientific Researches. Economics Edition, (۱۴).
Cohen, J. (1988). Statistical Power Analysis for theBehavioral Sciences (Seconded). Hillsdale, N J: Lawrence Erlbaum Associates.
Cohen, J. L., & Arato, A. (1992). Civil society and political theory. Cambridge: MIT Press.
Della Porta, D. (2020). Building Bridges: Social Movements and Civil Society in Times of Crisis. VOLUNTAS: International Journal of Voluntary and Nonprofit Organizations, 1-11.
Della Porta, D., & Diani, M. (2020). Social movements. An introduction (3rd ed.). Oxford: Blackwell.
Erdogan, M. (2010). Social Capital and Civic Participation. International Journal of Social Sciences and Humanity Studies2(2), 81-88.
 Greenland, S., & O’Rourke, K. (2008). Meta-analysis Ch. 33. Modern epidemiology. 3rd ed. Philadelphia: Lippincott-Wolters-Kluwer, 652-682.
Hooghe, M., & Stolle, D. (2003). Introduction: Generating social capital. In Generating social capital (pp. 1-18). Palgrave Macmillan, New York. John son, F(1973)Alienotion. Nework: semminarpress.
Keniston, k. (1965) The uncommitted. N. y
Maharaj, B. & Jaggernath, S. (1996). NGOs, civil society and development: The South African experience. In Readings in local government management and development: A South African perspective.Reddy, P. S Eds.1996 Kenwyn: Juta.
Naomi Brass, Jennifer (2010). “Surrogates for Government? NGOs and the State in Kenya”. Dissertation for the degree of Doctor of Philosophy, Political Science, Graduate Division, University of California, Berkeley.
Rothman, K. J., Greenland, S., & Lash, T. L. (Eds.). (2008)Modern epidemiology. Lippincott Williams & Wilkins.
Seeman,M. (1959) on the meaning of Alienation sociological Reciew.Teorell J (2003) Linking social capital to political participation: voluntary associations and networks of recruitment in Sweden. Scandinavian  Political Studies 26(1), 49–66.
Walker E, Hernandez AV, Kattan MW (2008). "Meta-analysis: Its strengths and limitations". Cleve Clin J Med. 75 (6): 431
Wollebaek D and Selle P (2002) Does participation in voluntary associations contribute to social capital? Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly 31(1), 32–61.
http://www.lyonsmorris.com/ma1